Pozostałe pomnikowe dęby szypułkowe z południowej części Lasu Sołtysowickiego.

DĄB SZYPUŁKOWY – OBWÓD PIERŚNICOWY PNIA 439 CM

Poza okazałym i najgrubszym dębem szypułkowym (562 cm obwodu pierśnicowego pnia) i jedynym, pomnikowym wiązem górskim (353,50 cm obwodu pierśnicowego pnia) we Wrocławiu, południowa część Lasu Sołtysowickiego, zwana też Parkiem Sołtysowickim, oficjalnie ma jeszcze dwa pomnikowe drzewa, które uhonorowano statusem pomnika przyrody. Oba reprezentują dąb szypułkowy.

Pierwszy pomnikowy dąb rośnie w jednej linii z pomnikowym wiązem górskim, zaledwie kilkadziesiąt metrów od niego, dlatego jest łatwy do odnalezienia, jeżeli uda nam się odnaleźć pomnikowy wiąz. Pomimo, że teren w którym rosną oba drzewa jest obecnie mocno zarośnięty, niewielka powierzchnia lasu powoduje, że drzew nie trzeba długo szukać.

Dąb ten figuruje w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody ( Dąb_szyp._Park Sołtysowicki-oddział_46c ), w którym napisano, że obwód pnia drzewa mierzy 427cm przy wysokości. 28 metrów.

OBWÓD PIERŚNICOWY

Najnowszy pomiar, wykonany przeze mnie pod koniec marca 2020 roku dał wynik 439 cm obwodu pierśnicowego pnia. Nie jest to dużo, jak dla dębu szypułkowego, ale prawie 1,5 metra powyżej minimalnego obwodu dla pomnikowych osobników tego gatunku w świetle rozporządzenia z 2017 roku. 

W CRFOP napisano, że na drzewie widoczne są ślady po obecności kozioroga dębosza, ale szczerze pisząc, to nie doszukałem się ich na tym drzewie. 

Drzewo ma leśny pokrój, czyli długi, walcowaty pień z wysoko wysklepioną koroną. Widać na nim charakterystyczną, długą na kilkanaście metrów “rysę” będącą prawdopodobnie delikatną listwą (pęknięciem) mrozową.

Drzewo zostało oznaczone stosowną tabliczką. Napływy korzeniowe pokrywa mech. Drzewo odznacza się stosunkowo dobrą kondycją, mimo niewielkiej próchnicy odziomkowej.

Z uwagi na wzrost w sąsiedztwie innych drzew, dąb nie wykształcił szerokiej korony. Na drzewie nie widać śladów ingerencji chirurgicznej, notuje się jedynie pojedyncze, uschnięte gałęzie.

Drzewo to niewiele wyróżnia się wśród innych dębów rosnących w pobliżu, których parametry (wysokość oraz obwody pni), są w dużym stopniu podobne.

Często zastanawiam się nad tym, jakimi przesłankami kierują się składający wnioski o objęcie ochroną pomnikową drzew, które są bardzo podobne do siebie pod względem dendrometrycznym? Czy wybierają je ad hoc, czy jednak dostrzegają w nich jakieś unikalne cechy, których nie posiadają drzewa rosnące obok?

Nierzadko też można spotkać sytuację, w której drzewo naprawdę niepozorne w swoim gatunku posiada status pomnika przyrody, a drzewo znacznie pokaźniejsze, już go nie posiada.

Dlaczego? Nie mam pojęcia. Uważam jednak, że warto wyszukiwać okazałe drzewa, mierzyć je i oglądać pod kątem zdrowotności, a następnie poświęcić trochę czasu przy wypełnieniu wniosków, celem złożenia ich we właściwym organie gminy, aby ta rozpatrzyła ich zasadność i uhonorowała drzewa statusem pomnika przyrody.

W południowej części Lasu Sołtysowickiego spotkamy wiele drzew o wymiarach pomnikowych, w tym przede wszystkim dęby szypułkowe. Jednak wydaje mi się, że poza opisanym dwa tygodnie temu najgrubszym, pomnikowym dębem, mało jest tu okazów przekraczających 500 cm obwodu pnia.

Niemniej, wszystkich, potencjalnych 5-metrowych grubasów nie pomierzyłem (do niektórych dostęp jest mocno utrudniony) i trzeba mieć na uwadze, że część drzew może już przekraczać tę barierę. Warto jednak wspomnieć, że cały ten teren jest bardzo cenny przyrodniczo i nie powinno się w nim wycinać drzew.

DĄB SZYPUŁKOWY – OBWÓD PIERŚNICOWY PNIA 436 CM

Ostatnie pomnikowe drzewo, które także reprezentuje dąb szypułkowy to osobnik, który rośnie przy krzyżówce dróg i został zaliczony do grupy dwóch pomnikowych drzew, wraz z najgrubszym dębem szypułkowym (i zarazem najgrubszym drzewem) południowej części Lasu Sołtysowickiego.

W Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody podano, że drzewo mierzy w obwodzie pierśnicowym pnia 436 lub 437 cm, a jego wysokość wynosi 30 metrów, zatem całkiem sporo.

Także i ten pomnik przyrody został oznaczony stosowną tabliczką, dzięki czemu nie ma problemu z odszukaniem drzewa wśród innych osobników swojego gatunku.

OBWÓD PIERŚNICOWY

Dane zawarte w CRFOP są zgodne ze stanem rzeczywistym, zatem zostały one niedawno zaktualizowane. Obecnie drzewo mierzy 436 w obwodzie pierśnicowym pnia, a jego wysokość wynosi 30 metrów.

Pień dębu wydaje się zdrowy, z niewielkimi tylko ubytkami w części odziomkowej, ale po dokładnym jego obejrzeniu, zauważyłem obecność grzybów rozkładających drewno.

Czyli można przyjąć, że drzewo w środku jest prawdopodobnie częściowo wypróchniałe, ale w jakim dokładnie stopniu, to już można by się dowiedzieć, badając dąb specjalistycznym sprzętem.

Pokrojem jest on zbliżony do dębu opisanego powyżej. Las ukształtował jego sylwetkę, dlatego drzewo ma długi pień i niezbyt rozbudowaną koronę.

Korona drzewa obecnie znajduje się w dobrej kondycji, posusz zajmuje niewielki procent, a drzewo już na początku maja pokryło ją dużą ilością liści.

I w zasadzie można zakończyć wątek o pomnikowych drzewach części południowej Lasu Sołtysowickiego, dokonując jeszcze ogólnego podsumowania.

PODSUMOWANIE

W południowej części Lasu Sołtysowickiego, zwanego też Parkiem Sołtysowickim, ochroną objęto jeszcze dwa drzewa, które reprezentują dąb szypułkowy. Pierwszy dąb rośnie w pobliżu pomnikowego wiązu górskiego, jego obwód pierśnicowy pnia mierzy 439 cm przy wysokości 28 metrów. Drzewo znajduje się w dobrej kondycji zdrowotnej.

Drugi dąb rośnie nieco dalej, przy skrzyżowaniu leśnych dróg. Obwód pierśnicowy pnia drzewa wynosi 436 cm, a wysokość 30 metrów. Drzewo wygląda na zdrowe, ale w części odziomkowej daje się zauważyć owocniki grzybów.

Oba drzewa mają sylwetkę i pokrój charakterystyczny dla drzew rosnących w zwarciu (długi pień i niezbyt okazała korona). Południowa część Lasu Sołtysowickiego to urocza i biologiczne cenna enklawa, która obfituje w drzewa o wymiarach pomnikowych (głównie dęby). Odnajdziemy w nim także wiele innych roślin i całkiem sporą reprezentację świata fauny.