(20) „DWU-PRZEWODNIKOWY” DĄB SZYPUŁKOWY ZA “PIĘCIOMA WSPANIAŁYMI”

Drzewo numer 20. w tegorocznym cyklu pereł dendroflory Wzgórz Twardogórskich. To oznacza, że do końca cyklu jest bliżej niż dalej. Docelowo będzie w nim jeszcze 5 artykułów, czyli łącznie opublikuję ich 25. Bohaterem tego wpisu jest potężny dąb szypułkowy, który rośnie blisko zaprezentowanego tydzień temu osobnika – “Ukrytego” dębu szypułkowego.

Nazwałem go “dwu-przewodnikowym” dębem z uwagi na charakterystyczne, V-kształtne rozwidlenie, które powstało w wyniku wzrostu, konkurujących ze sobą, dwóch przewodników drzewa. Każdy z nich chce być tym głównym i niejako “rozpychają” się one, chociaż to wszystko dzieje się w obrębie jednego drzewa.

To niebezpieczny proces, najczęściej kończący się rozpęknięciem drzewa i wyłamaniem jednego z przewodników. W miejscu, w którym przewodniki “rozpychają” się, powstaje zakorek, pęknięcie i “zaproszenie” dla grzybów i owadów. Z ekonomicznego punktu widzenia to spora wada drewna i drzewa, z przyrodniczego, czy też treehunterskiego –  ciekawostka i możliwość pokazania po raz kolejny, wielką różnorodność w budowie i wyglądzie drzew.

Jak do tej pory, we wszystkich cyklach PDWT od początku, tylko jedno drzewo było podobne do “dwu-przewodnikowego” dębu szypułkowego i był to także dąb, którego nazwałem “pękającym” i który rośnie w pobliżu wioski Kamień – wioski sąsiadującej z Bukowiną Sycowską.

OBWÓD PIERŚNICOWY PNIA

Chociaż “dwu-przewodnikowy” dąb szypułkowy nie ma jeszcze pięciu metrów obwodu, sprawia potężne wrażenie. Na wysokości 130 cm od podstawy, jego obwód pierśnicowy pnia wynosi 478 cm. Drzewo jest łatwe do zmierzenia, jednakże w ciepłej porze roku, jest przy nim dosyć ciasno z uwagi na liczne, zielone towarzystwo innych roślin.

Stosunkowo krótki, gruby pień, na wysokości około 4-5 metrów rozchodzi się na konkurujące ze sobą przewodniki. Widać na nim wyraźne zniekształcenia, spowodowane v-kształtnym rozwidleniem, zgrubienia, wybrzuszenia i pęknięcie, które może być przyczyną rozłamania się drzewa w przyszłości.

W dolnej części pień pokrywają mchy. Widać też głębsze szczeliny pomiędzy napływami korzeniowymi. Nie stwierdziłem natomiast obecności grzybów pasożytniczych, chociaż z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że ich działalność w drzewie już się rozpoczęła.

Wnioskuję tak, ponieważ drzewo w środku jest częściowo wypróchniałe. Niemniej, stan zdrowotny dębu można oszacować jako dobry/zadowalający. Drzewo nie ma tak widocznych, jak w przypadku innych, dębowych osobników tego lasu, podłużnych ubytków na korze. Gdyby nie v-kształtne rozwidlenie, byłby on obecnie jednym z najprężniejszych dębów magicznego lasu goszczańsko-moszyckiego.

Nie tylko v-kształtne rozwidlenie charakteryzuje to drzewo. Dąb jest silnie “spłaszczony”, chociaż uczono mnie, że drzewa są okrągłe. ;)) Efekt jest taki, że gdy stanie się z boku drzewa, wydaje się ono znacznie chudsze. Nie widać też dwóch, konkurujących ze sobą przewodników.

Bardzo podobną budowę ma zaprezentowany w zeszłym roku najgrubszy dąb szypułkowy wśród “Pięciu Wspaniałych”. Także w tej kategorii (spłaszczenia), raczej rzadko spotykam tak ukształtowane dęby. Opisywane drzewo można określić jako “spłaszczony, dwu-przewodnikowy”. ;))

Przewodniki drzewa ostro wyciągają się ku niebu i promieniom słonecznym. Spokojnie mogłyby stanowić odrębne drzewa. Oba są do siebie bardzo podobne i w takim samym stanie zdrowotnym. Każdy chce dominować, nie bacząc na rozpęknięcie, które cały czas nadwyręża mechaniczną wytrzymałość drzewa.

Pomijając te makro-niuanse w budowie drzewa, stanowczo stwierdzam, że “dwu-przewodnikowy” dąb szypułkowy to przepiękne, potężne i wspaniałe drzewo. Symbol niezależności i niepodporządkowania się ludzkiemu myśleniu, że drzewo powinno być tak, czy siak ukształtowane. ;))

FILMIKI

“Dwu-przewodnikowy” dąb szypułkowy jako jedyne drzewo rosnące za “Pięcioma Wspaniałymi” jest nagrane na filmikach w stanie bezlistnym i pełnego ulistnienia. Pomysł na filmik w stanie bezlistnym był starannie zaplanowany, natomiast filmik w stanie pełnego ulistnienia nagrałem całkowicie spontanicznie, kiedy odnalazłem to drzewo pierwszy raz.

Leśna syrena ukryta w koronach drzew, szeptem opowiada o prastarym drzewie, będące pra-pra wnukiem ogromnych, dębowych mocarzy, którzy porastali setki lat temu goszczańsko-moszyckie tereny. “Ty zaś jako jeden z nielicznych się ostał. Ty zaś jako dwa w jednym powstał. Las wiatrem opowiada o Twej niezależności, nieokiełznaniu i indywidualności. Zaś Twe dębowe oblicze w kwietniowym rozkwicie, zdobią wiosenne liście zielonych braci, delikatne jak motyle”.

LINK: (kwiecień 2019):

https://drive.google.com/drive/folders/1_djFwFYLm6RMUosT9_BiHSFoVRWDhqKX

Ta sama syrena, w ciszy i ukryciu sierpniowej gęstwiny, wciąż nuci melodię o dębie sędziwym. “Jak dziko i wspaniale w Twym otoczeniu. Nie boję się tego, a pragnę w leśnej otchłani moje włosy zanurzyć. Tu bije serce zielonego lasu, choć już niewiele pozostało mu czasu.

Zewsząd ludzie napierają, przekształcają i zmieniają. Może ów stworzenia oszczędzą ten las, może jednak nie przyjdzie jego kresu czas. Tymczasem usiądę pod Twoim potężnym majestatem i zasnę głębokim snem, a Ty mi dasz część swojej dębowej mocy. Wtedy będę miała siłę śpiewać o Tobie w dzień i w nocy”.

LINK: (sierpień 2018):

https://drive.google.com/drive/folders/1613914WVgKRl4xhmpYm4zpsOqiSQuULq

PODSUMOWANIE

1) “Dwu-przewodnikowy” dąb szypułkowy o obwodzie pierśnicowym pnia wynoszącym 478 cm to “niepoprawne” drzewo. V-kształtne rozwidlenie i “spłaszczony” pień. Indywidualista magicznego lasu goszczańsko-moszyckiego, “kiepski” ekonomicznie, niezależny i odrobinę “szalony” – testujący prawa fizyki i wytrzymałość mechaniczną. A jednak ta dzikość i nieokiełznanie mocno łapią za serce.

2) Ukazują one czar zachwycającej różnorodności drzew. Splot wielu czynników ukształtował to drzewo w tak osobliwy sposób. Przyroda chciała, Matka Natura wykonała. Drzewo potężne, majestatyczne, będące bardzo ważnym ogniwem tego lasu, którego unikatowość jest najmocniej odzwierciedlona właśnie w starych dębach. Trwaj jak najdłużej mocarzu!

3) W następnym artykule wyjdę już z goszczańsko-moszyckiego lasu i zaprezentuję drzewo rosnące w jego pobliżu, tuż przy trochę zapomnianym oczku wodnym. Będzie to mocno nadwyrężony czasem dąb szypułkowy “Magazynier”, który przechowuje w swoim pniu łopatę i grabie…