Jesion wyniosły “Bolko” w Dusznikach-Zdroju – aktualny pomiar obwodu pierśnicowego pnia.

Czasami treehunter musi wrócić do drzew, które już kiedyś opisał z różnych przyczyn. Najczęściej są to aktualne dane dendrometryczne, np. pomiar obwodu pierśnicowego pnia, wysokości drzewa, jego wieku lub inne ciekawostki o danym osobniku, a nieraz – na szczęście rzadziej – gwałtowne, nagłe wydarzenia, które przyczyniają się do rychłej śmierci drzewa lub znacznych zmian w jego wyglądzie.

Jednym z drzew, które ponownie postanowiłem pokazać i poświęcić mu drugi artykuł jest słynny jesion wyniosły “Bolko”, który rośnie tuż obok schroniska “Pod Muflonem” w Dusznikach-Zdroju. Pierwszy artykuł o tym wyjątkowym okazie napisałem prawie 4 lata temu ( http://server962300.nazwa.pl/jesion-wyniosly-bolko-gruby-nie-oznacza-stary.html ). 

Poza wszystkimi niezwykłymi, indywidualnymi cechami tego drzewa (wygląd, stanowisko, itp.), które składają się na wyjątkowość okazu, najważniejszym parametrem z punktu widzenia treehuntera, jako poszukiwacza najokazalszych drzew w danym gatunku jest grubość obwodu pnia. Ponieważ w 2017 roku nie zmierzyłem “Bolka”, w tym roku, na początku czerwca wraz z Markiem Łuszczyńskim – gospodarzem bloga https://www.pomniki-przyrody.pl/ postanowiliśmy sprawdzić, ile obecnie “Bolko” mierzy w “pasie”.

Z uwagi na liczne, ogromne zgrubienia i tumorowate narośla, które oplatają i bardzo oryginalnie zdobią pień drzewa, trudno znaleźć i wskazać miejsce, w którym obwód pnia “Bolka” jest najwęższy od podstawy do wysokości 130 cm. Żeby to ustalić, należało wykonać kilka pomiarów, co wzbudziło zainteresowanie kilku turystów odpoczywających w pobliżu drzewa.

Trzeba też zaznaczyć, że zgrubienia te i narośla znacznie zawyżają obwód pnia “Bolka”, ale z drugiej strony sprawiają, że mamy tu do czynienia z wyjątkowym drzewem tego gatunku na Dolnym Śląsku, bowiem według naszej aktualnej wiedzy, jest to obecnie NAJGRUBSZY jesion wyniosły rosnący na terenie naszego województwa.

Aktualny obwód pierśnicowy pnia wyjątkowego jesionu, mierzony w miejscu, w którym widać mnie na zdjęciu w trakcie dokonywania pomiaru (na prawo od słupka z pomnikową tabliczką) wynosi aż 681 cm. Obwód ten w 2013 roku (według autorów albumu “Drzewa Polski. Najgrubsze. Najstarsze. Najsłynniejsze” wynosił 642 cm). Zatem w ciągu 8 lat przytyło się drzewu o 39 cm (rocznie daje to 4,87 cm).

Tabliczka wskazująca/informująca, że “Bolko” jest pomnikiem przyrody ożywionej wciąż nie odzwierciedla stanu faktycznego w rejestrach, bowiem do dzisiaj ani CRFOP ani “gdosiowy” Wojewódzki Rejestr Form Ochrony Przyrody woj. dolnośląskiego nie mają w swoich wykazach tego unikatowego drzewa. To zresztą dotyczy wielu drzew, które są oznaczone jako pomniki przyrody a nie odnajdziemy ich na wykazach w oficjalnych rejestrach.

Bardzo słusznie napisał Piotr Jagodziński na swoim blogu, że drzewo to zalicza się do tzw. “zapomnianych pomników przyrody” ( https://przyrodniczo.pl/pomniki-przyrody/jesion-wyniosly-bolko/ ), których tylko w obrębie woj. dolnośląskiego mamy co najmniej kilkaset. Niestety, nie widać jakichkolwiek chęci i działań gmin, aby drzewa, które zostały “przegapione” z różnych przyczyn (reforma administracyjna, bałagan w dokumentacji, itp.) i w związku z tym nieujęte w aktualnych rejestrach, znalazły się w nich jak najszybciej.

O ile jesion wyniosły “Bolko” stanowi niezwykłą atrakcją turystyczną i można przypuszczać, że nawet brak oficjalnego figurowania tego drzewa na wykazach w rejestrach pomników przyrody woj. dolnośląskiego nie spowoduje zagrożenia, że zostanie on pośpiesznie wycięty, o tyle w przypadku wielu pomnikowych okazów, których nie odnajdziemy w tych rejestrach, można mieć obawę, że część z nich możemy stracić przedwcześnie i bezpowrotnie. 

Zadania uporządkowania formalności, które są związane z “zapomnianymi pomnikami przyrody”, powinny być priorytetem w kwestii działań gmin na rzecz ochrony środowiska, bowiem przeważająca ilość tych drzew to okazy wyjątkowe, przedstawiające najwyższe wartości przyrodnicze, kulturowe i krajobrazowe.