Aktualności
- 17 lut, 2022
Dynamiczna i groźna pogoda w najbliższym czasie.
Dynamiczna i groźna pogoda w najbliższym czasie.
Wydawało się, że tegoroczna zima, podczas której dominuje cyrkulacja zachodnia, najwięcej dynamicznych zjawisk przyniosła w styczniu. Fronty od licznych układów niskiego ciśnienia przechodzących na północy, wygenerowały styczniowe burze oraz bardzo silne wiatry, które spowodowały wiele szkód. Niestety, luty zapisze się podobnie. Przed nami bardzo gwałtowne załamanie pogody.
Jak podaje na swojej stronie facebookowej Grzegorz Zawiślak – Polish Storm Chaser: “Kilka godzin pozostało do silnego załamania warunków atmosferycznych, które nadejdzie już w drugiej części nadchodzącej nocy i jutro od wczesnego poranka bardzo szybko będzie rozprzestrzeniać się dalej na wschód / południowy – wschód, nad pozostały obszar naszego kraju. Pierwszy z dwóch aktywnych układów niżowych, #Ylenia, objawi się korzystnym środowiskiem termodynamicznym do rozwoju długo żyjącej i mocno napędzonej linii szkwałowej, generującej bardzo silne / niszczące porywy wiatru na dużą skalę.
Do takiego stopnia, że jej zasięg może przebiegać od Europy Zachodniej (Wyspy Brytyjskie, Morze Północne, kraje Beneluksu) po Niemcy, Polskę, być może Czechy, a w końcowej fazie nawet zachodnią Białoruś i/lub Ukrainę. Na jej całej trasie szybko nasilający się prąd strumieniowy w dolnych oraz środkowych warstwach troposfery będzie sprzyjać występowaniu najsilniejszych (podkreślam – NAJSILNIEJSZYCH) porywów wiatru z sektorów zachodnich o prędkości >90-120 km/h, lokalnie aż 130 km/h, ponadto należy się liczyć z wyładowaniami atmosferycznymi, a co za tym idzie regularnym systemem burzowym w formie liniowej charakterystycznym dla pory zimowej”.
Polscy Łowcy Burz wydali dla zachodniej części kraju trzeci najwyższy stopień zagrożenia ekstremalnie silnymi burzami, co nawet w porze letniej nie jest zbyt częste. To oznacza, że sytuacja wygląda naprawdę bardzo poważnie. Dla pozostałych terenów obowiązuje pierwszy lub drugi stopień zagrożenia.
3. STOPIEŃ ZAGROŻENIA zostaje wydany dla Polski Zachodniej i znacznej części Polski Środkowej głównie z powodu ryzyka wystąpienia bardzo silnych i niszczących porywów wiatru oraz z powodu ryzyka wystąpienia trąb powietrznych.
2. STOPIEŃ ZAGROŻENIA zostaje wydany dla obszaru na wschód i południe od strefy 3. stopnia zagrożenia głównie z powodu ryzyka wystąpienia bardzo silnych i niszczących porywów wiatru oraz z powodu ryzyka wystąpienia trąb powietrznych.
1. STOPIEŃ ZAGROŻENIA zostaje wydany dla północnego wschodu i wschodu Polski głównie z powodu ryzyka wystąpienia bardzo silnych porywów wiatru.
Nad Europą rozpoczął się epizod z silną cyrkulacją strefową oraz wędrówką aktywnych i głębokich niżów z zachodu na wschód. Jeden z takich niżów będzie kształtował pogodę w krajach skandynawskich i nadbałtyckich praktycznie przez cały czwartek. Po południu ośrodek wspomnianego niżu znajdzie się nad rejonem Zatoki Ryskiej. Duży gradient baryczny będzie przyczyną silnych porywów wiatru na znacznym obszarze środkowej części Europy, w tym Polski.
Wraz z omawianym ośrodkiem niskiego ciśnienia z północnego zachodu na południowy wschód będzie wędrować aktywny chłodny front atmosferyczny. W rejonie frontu pojawi się niewielka, ale ostra zatoka niżowa. W okresie ważności prognozy nad Polską prognozowana jest też niezbyt duża energia CAPE (100-300 J/kg). Taka kombinacja to idealne warunki do powstania silnego liniowego układu konwekcyjnego. Dodatkowo duże wartości pionowego ścinania wiatru będą korzystnie wpływać na rozwój i organizację systemów konwekcyjnych.
Pewnym ograniczeniem w rozwoju głębszych form konwekcji w części kraju może być umiarkowanie duża (ok. 6,0-6,5°C/km) wartość pionowego gradientu temperatury w środkowej troposferze. Przed chłodnym frontem atmosferycznym napłynie jednak ciepła i wilgotna masa powietrza, dzięki której wzrośnie chwiejność. Co istotne, za chłodnym frontem atmosferycznym nadal ma występować dość chwiejna masa powietrza. W jej obrębie nie wyklucza się też rozwinięcia słabej strefy zbieżności wiatrów lub nawet drugorzędnego chłodnego frontu atmosferycznego.
Chłodny front atmosferyczny dotrze do północno-zachodniej części Polski w nocy z środy na czwartek ok. godz. 2:00-3:00 CET. Front ten będzie szybko się przemieszczać na wschód i południowy wschód. Liniowy układ konwekcyjny związany z tym frontem utworzy się jeszcze nad Krajami Beneluksu i północnymi Niemcami. Silna zbieżność wiatru w połączeniu z silnym wymuszaniem wznoszenia w środkowej troposferze będzie czynnikiem decydującym o rozwoju i trwałości tego układu.
W obrębie ostrej zatoki niżowej prognozowane są wysokie wartości pionowego ścinania wiatru (DLS, MLS i LLS (osiągające wartości odpowiednio 35-45 m/s, 25-35 m/s oraz 20-25 m/s)). Duże wartości osiągnie także wskaźnik Storm Relative Helicity (400-500 m2/s2 dla warstwy 0-3 km AGL i 300-400 m2/s2 dla warstwy 0-1 km AGL). Prędkość wiatru na powierzchni izobarycznej 850 hPa będzie osiągała 30-35 m/s, a na powierzchni izobarycznej 700 hPa nawet nieco powyżej 40 m/s).
Źródło: model UMPL; Interdyscyplinarne Centrum Modelowania UW, https://meteo.pl; meteo.pl
Wkraczając na obszar Polski liniowy układ konwekcyjny powinien być już dobrze rozwinięty. Jego najsilniejsza część powinna objąć zachodnią i częściowo środkową część kraju. Wszędzie tam podczas przejścia tego układu prognozujemy bardzo silne porywy wiatru osiągające prędkość z zakresu 90-110 km/h. W wielu miejscach możliwe są punktowe uderzenia niszczących porywów wiatru o prędkości zdecydowanie powyżej 120 km/h.
Źródło: model UMPL; Interdyscyplinarne Centrum Modelowania UW, https://meteo.pl; meteo.pl
Ze względu na występowanie bardzo dużych prędkości wiatru na wysokości 1,5-3 km nad powierzchnią ziemi należy oczekiwać, że nawet umiarkowanie silne prądy zstępujące będą miejscami przenosić ten wiatr do przyziemnej warstwy troposfery. Z uwagi na duże wartości SRH, w obrębie linii mogą rozwijać się wiry mezoskalowe zdolne do wygenerowania kilku umiarkowanie silnych trąb powietrznych. Nie wyklucza się też 2-4 burz superkomórkowych wbudowanych w obręb liniowego układu konwekcyjnego. Podczas przechodzenia linii szkwału należy oczekiwać też wystąpienia silnych, lecz krótkotrwałych opadów deszczu, drobnego gradu i krupy śnieżnej, a miejscami dość licznych wyładowań atmosferycznych.
Źródło: model UMPL; Interdyscyplinarne Centrum Modelowania UW, https://meteo.pl; meteo.pl
Wszystko wskazuje na to, że największe ryzyko związane z bardzo silnymi porywami wiatru i możliwością rozwinięcia się trąb powietrznych będzie występowało na zachodzie i w centrum Polski. Bardzo silne, a nawet niszczące porywy wiatru mogą pojawić się również w południowej części Polski, choć tu liniowy układ konwekcyjny prawdopodobnie będzie mniej zwarty, niż jest to prognozowane w województwach zachodniej części kraju.
Źródło: model UMPL; Interdyscyplinarne Centrum Modelowania UW, https://meteo.pl; meteo.pl
Uwzględniając stopień nasilenia prognozowanego układu konwekcyjnego, na znacznym obszarze kraju wydaliśmy 2. i 3. stopień zagrożenia. 3 stopień zagrożenia został wydany dla obszaru, w którym mamy niemal pewność co do wystąpienia licznych przypadków niszczących porywów wiatru oraz podwyższonego ryzyka rozwinięcia się trąb powietrznych. W pozostałej części kraju zostaje wydany 1. stopień zagrożenia. Według numerycznych modeli pogody, na wschodzie i północnym wschodzie kraju liniowy układ konwekcyjny powinien być słabszy i będzie ulegał rozrywaniu się. Jest to związane m.in. z mniejszymi wartościami CAPE niż na zachodzie i północnym zachodzie. Jednak nawet i tu nie da się wykluczyć silnych porywów wiatru o prędkości lokalnie dochodzącej do ok. 100 km/h. Omawiany układ powinien opuścić obszar naszego kraju w czwartek około południa. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że prognozowany układ konwekcyjny spełni kryteria burzy typu derecho.
Źródło: model UMPL; Interdyscyplinarne Centrum Modelowania UW, https://meteo.pl; meteo.pl
Później, w godzinach przedpołudniowych i około południa, w chwiejnej masie powietrza napływającej za chłodnym frontem atm. nadal mogą rozwijać się wielokomórkowe układy konwekcyjne z tendencją do organizowania się w niewielkie linie szkwałów. Układy te mogą generować wyładowania atmosferyczne, zwłaszcza w pasie od Pomorza po woj. mazowieckie i podlaskie, gdzie wartości CAPE będą podwyższone. Nie powinny jednak przynosić aż tak dużego nasilenia zjawisk jak wcześniejszy układ.
Pomimo tego nadal nie wyklucza się występowania porywów wiatru o prędkości lokalnie do ok. 110 km/h. Przyczyną tego stanu rzeczy będzie duża prędkość wiatru w dolnej troposferze (do ok. 25-30 m/s na poziomie izobarycznym 850 hPa). Pod wieczór zjawisk konwekcyjnych na obszarze Polski powinno być już mniej. Przelotne opady różnego rodzaju, a nawet pojedyncze burze z porywistym wiatrem nie wykluczone są jednak w znacznej części Polski również w pierwszej części nocy z czwartku na piątek.
Źródło: model UMPL; Interdyscyplinarne Centrum Modelowania UW, https://meteo.pl; meteo.pl
Źródło: model UMPL; Interdyscyplinarne Centrum Modelowania UW, https://meteo.pl; meteo.pl
W SOBOTĘ DRUGIE UDERZENIE WIATRU
Niestety, po piątkowym odpoczynku od wichury, w nocy z piątku na sobotę istnieje spora szansa na ponowny, bardzo groźny (zwłaszcza dla północnych regionów) incydent wiatrowy związany z drugim układem niskiego ciśnienia, kiedy to nad Bałtykiem przemieszczał się będzie kolejny, płytki ośrodek niżowy. Najsilniejszy wiatr prognozowany jest nad morzem, choć w sobotę również w centrum i na południu kraju nie można wykluczyć porywów wiatru osiągających do 110 km/h.
Źródło: model UMPL; Interdyscyplinarne Centrum Modelowania UW, https://meteo.pl; meteo.pl
