Aktualności
- 04 gru, 2019
Atrakcje astronomiczne na niebie w grudniu 2019 roku.
Miesiąc grudzień jest – z punktu widzenia długości nocy, najlepszy w całym roku dla amatorów obserwacji wszelkich zjawisk na nocnym niebie, które możemy podziwiać. Noc zaczyna już wytracać swoją prędkość wydłużania się, co oznacza, że wkrótce, a dokładnie w dniu 22 grudnia, nastąpi przesilenie zimowe – czyli moment, w którym najwięcej światła słonecznego pada na półkuli południowej, a najmniej – na północnej. Oprócz wielu planet w grudniu widoczny będzie aktywny rój meteorów i koniunkcje.
Zanim nastąpi przesilenie zimowe (w dniu 22 grudnia o godz. 05:19), dnia nam trochę jeszcze ubędzie. W dniu 1. grudnia, wschód Słońca w Warszawie nastąpił o godz. 07:24, a zachód o godz. 15:36. W dniu przesilenia zimowego, Słońce wzejdzie o godz. 07:46, a zajdzie o godz. 15:33. To oznacza, że do jego nastąpienia, dzień skróci się jeszcze o 25 minut. Z kolei w dniu 31 grudnia, wschód Słońca nastąpi o godz. 07:49, a zachód o godz. 15:40, co oznacza wydłużenie się dnia o cztery minuty. Z pewnością będzie to bardzo zauważalne. ;))
Kolejność faz Księżyca w miesiącu grudniu jest następująca: pierwsza kwadra miała miejsce dzisiaj, w dniu 4 grudnia o godz. 07:57, pełnia wystąpi w dniu 12 grudnia o godz. 06:14, ostatnia kwadra przypadnie w dniu 19 grudnia o godz. 05:59, a nów nastąpi w drugim dniu Świąt, tj. 26 grudnia o godz. 06:15.
Jeżeli chodzi o planety, to po listopadowym tranzycie planeta Merkury w dalszym ciągu znajduje się zbyt blisko Słońca i przez cały grudzień nie będzie widoczna. Za to na nocne niebo powraca – po dłuższej nieobecności, planeta Wenus. W pierwszych dniach miesiąca będzie widoczna tylko przez około godzinę, po zachodzie Słońca, nisko nad południowo-zachodnim horyzontem, ale każdego dnia, ten czas będzie się stopniowo wydłużał.
Z kolei w gwiazdozbiorze Wagi w godzinach wczesno-porannych, można już zacząć poszukiwać planety Mars – nie świeci ona jeszcze zbyt jasno i mogą być trudności z jej dostrzeżeniem, ale im dalej w grudzień, tym powinno być lepiej z obserwacją planety. Natomiast zakończył się też sezon obserwacyjny na planetę Jowisz – pod koniec roku, planeta ta znajdzie się w koniunkcji ze Słońcem, a na niebo poranne, olbrzym powróci dopiero w lutym.
Nisko nad południowo-zachodnim horyzontem można dostrzec jeszcze planetę Saturn – jednak i na nią sezon obserwacyjny zmierza ku końcowi. W pierwszej dekadzie grudnia planeta z pierścieniami, widoczna będzie do 2,5-2 godzin po zachodzie Słońca, natomiast w ostatnich dniach miesiąca, czas jej obserwacji skróci się do godziny.
Tymczasem Urana warto poszukiwać w gwiazdozbiorze Barana – widoczny jest przez większą część nocy, a górowanie planety, które przypada na początku grudnia, następuje około godziny 21:00. Pod koniec grudnia planeta zachodzi o godz. 19:00. W konstelacji Wodnika, w pierwszej połowie nocy świeci Neptun. Jednak dwie ostatnie planety są zbyt małe, by można je zobaczyć gołym okiem, dlatego do ich obserwacji należy posłużyć się specjalistycznym sprzętem.
Już od dzisiaj, tj. 4 grudnia będziemy mogli obserwować Geminidy – rój spadających gwiazd związanych z planetoidą 3200 Phaethon. Jest to najaktywniejszy rój, a w trakcie szczytu, który zawsze przypada na noc z 14 na 15 grudnia, można zobaczyć nawet 120-130 spadających gwiazd na godzinę. W tym roku Ziemię “przetnie” główny ich szlak około godz. 03:00, czyli kiedy jest ciemno. W obserwacjach, o ile pogoda nie pokrzyżuje planów, przeszkadzać będzie Księżyc, ponieważ w dniu 12 grudnia przypadnie jego pełnia.
Warto też pamiętać o grudniowych koniunkcjach. Między 6. a 16. grudnia będzie można zobaczyć Wenus w towarzystwie Saturna. W trakcie tych dziesięciu dni, oba ciała niebieskie będą znajdować się w odległości mniejszej niż 6 stopni, a szczyt nastąpi w dniu 11 grudnia, kiedy dystans zmniejszy się do zaledwie 3,5 stopnia, a więc umożliwiającym ich sfotografowanie na jednym zdjęciu. Koniunkcję będzie można obserwować każdego wieczora, do dwóch godzin po zachodzie Słońca.
