TRZYNASTY KLIMATYCZNY BILANS WODNY (21 lipca do 20 września 2018 roku)

To już jeden z ostatnich w tym roku Klimatycznych Bilansów Wodnych opracowany przez IUNG-PIB w Puławach. Jest to dokładnie 13. raport i jak się okazuje – bardzo pechowy dla terenów najbardziej dotkniętych suszą w tym roku. Nie obejmuje on opadów, które wystąpiły po 20. września i które tylko minimalnie przyczyniły się do zmniejszenia suszy i to nie wszędzie.

Niestety, panujące do 21. września letnie temperatury i minimalne opady lub ich całkowity brak na terenach objętych suszą, przyczyniły się znacznie do jej pogłębienia. Intensywność suszy 2018 roku w zachodniej Polsce jest większa niż w analogicznym okresie 2015 roku.

W trzynastym okresie raportowania tj. od 21 lipca do 20 września 2018 roku, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na obszarze Polski. W zachodniej części kraju odnotowano kolejny już raz zwiększenie obszaru z niskimi wartościami KBW. Najniższe wartości w dalszym ciągu występowały w Poznaniu i na terenach przyległych do tego miasta, na terenie Ziemi Lubuskiej oraz na Nizinie Śląskiej od -240 do -269 mm.

Duży deficyt wody od -200 do -239 mm notowany jest na terenie Nizin Szczecińskiej, Wielkopolskiej, na Wale Trzebnickim. W pozostałej zachodniej części kraju niedobory wody wynoszą od -170 do -199 mm. We wschodniej części Polski notowany jest mniejszy deficyt wody od -100 do -159 mm z wyjątkiem Wysoczyzny Siedleckiej, Pojezierza Chełmińskiego, Stargardzkiego oraz Żuław, gdzie deficyt ten wynosi od -160 do -179 mm.

Aktualnie susza rolnicza w Polsce występuje wśród następujących monitorowanych upraw:

• Ziemniaka,
• Rzepaku i rzepiku
• Buraka cukrowego.

Obie dekady września były bardzo ciepłe, zdecydowanie najcieplej było na terenie południowo-zachodniej części Polski od 18 do 20°C. Im dalej od tego obszaru w kierunku północno-wschodnim tym temperatura była już nieco niższa, osiągając 16°C na krańcach tej części Polski. Na przeważającym obszarze kraju notowano od 16 do 18°C.

W pierwszej dekadzie września największe terytorium z bardzo niskim opadami poniżej 10 mm a miejscami nawet mniejszymi od 5 mm notowano na terenie Ziemi Lubuskiej oraz na Nizinie Wielkopolskiej. W mniejszym stopniu tak niskie opady notowano na wschodzie Polski. Natomiast największe opady od 20 do ponad 50 mm zanotowano na terenie Wyżyny Małopolskiej, w Beskidzie Śląskim oraz w północno-wschodniej Polsce. Na przeważającym obszarze Polski notowano niskie opady od 10 do 20 mm.

Druga dekada września była jeszcze bardziej sucha. W Polsce północnej opady były bardzo małe od 5 do 10 mm a miejscami były nawet mniejsze. W południowej części kraju też nie były duże od 10 do 25 mm.

Występujące warunki pogodowe w kolejnym już monitorowanym okresie powodowały w zachodniej części Polski dalsze zwiększenie deficytu wody dla roślin, czego wynikiem jest występowanie suszy wśród monitorowanych upraw. Liczba gmin ogarniętych suszą uległa zwiększeniu z 566 do 1700 a powierzchnia o 36,06 punktów procentowych. Wykazany występujący deficyt wody powoduje obniżenie plonów przynajmniej o 20% w stosunku do plonów uzyskanych przy średnich warunkach pogodowych.

W tym okresie nadal szczególnie niesprzyjające warunki pogodowe powodujące dotkliwą suszę notowano zwłaszcza w województwie: wielkopolskim, zachodniopomorskim, lubuskim, dolnośląskim, kujawsko-pomorskim, opolskim, łódzkim oraz pomorskim.

Szybkie przejście z letnich temperatur do jesiennych, miejscami późnojesiennych, przyczyni się do zmniejszenia ewaporacji (parowania) i wysychania gleby. Niemniej dalszy brak solidnych opadów (który niestety potwierdzają kolejne prognozy pogody) nie zlikwiduje gigantycznego problemu suszy, który – jeżeli nie przyjdzie bardzo mokra zima – “eksploduje” ponownie na wiosnę.  

Źródło: https://susza.iung.pulawy.pl/glowna/