Wybrane drzewa w Żelowicach cz. 4/4.

Buk pospolity w formie purpurowej 522 cm.

Dzisiaj prezentacja i opis ostatniego, wybranego drzewa w Żelowicach, które – tak jak zaprezentowane we wcześniejszych wpisach – miłorząb i jesion, również rośnie na terenie założenia parkowo-pałacowego i które znacznie wyróżnia się w jego dendroflorze. Jest to buk pospolity w formie purpurowej – czyli jedna z moich najbardziej ulubionych form buka pospolitego, zwanego też zwyczajnym.

Drzewo rośnie na niewielkiej pochyłości terenu, a jako że należy już do sędziwych przedstawicieli tej formy buka i drzewostanu parku, zachwyca masywnymi i rozbudowanymi napływami korzeniowymi, które w największym i jednocześnie najbardziej efektownym kształcie widnieją od strony pochyłości gruntu. Stare buki znane są z baśniowego wyglądu.

W napływach korzeniowych widnieją owocniki grzybów pasożytniczych, które wraz z licznymi i dość gęstymi stanowiskami mchów tworzą obraz przepięknego, bajkowego drzewa, które po prostu zachwyca i oczarowuje oglądającego/podziwiającego żelowickiego matuzalema.

OBWÓD PIERŚNICOWY PNIA 

Odmierzając 130 cm od najwyższego miejsca przy nasadzie pnia, a więc zgodnie z zasadami dendrometrii, obwód pierśnicowy pnia buka wynosi 522 cm. Jest to już dość znaczący wynik na tle buków w tej formie na terenie Dolnego Śląska. Myślę, że pod względem malowniczości drzewo plasuje się jeszcze wyżej.

W części odziomkowej pnia i w szyi korzeniowej można zauważyć szczeliny i wypróchnienia, a także ubytki kory. Również wnętrze drzewa jest częściowo wypróchniałe. To, co dla jednych stanowi wadę drzewa, dla innych jest dodatkową atrakcją, ponieważ znacznie urozmaica i stroi wygląd drzewa.

Ja zaliczam się do grupy pasjonatów i miłośników sędziwych drzew, dlatego każde urozmaicenie danego okazu, czy to w postaci rozbudowanej szyi korzeniowej i napływów korzeniowych, czy też stanowiska grzybów, zgrubienie odziomkowe i inne “wady” drzewa, postrzegam jako bogactwo i różnorodność tajemniczego świata tych fascynujących roślin.

Pomimo obecności owocników grzybów rozkładających drewno i korzenie, żelowicki buk odznacza się zadowalającym stanem zdrowotnym. Korona drzewa jest dość regularna i ugałęziona, chociaż kilka konarów uległo naturalnemu wyłamaniu. Część śladów po tych wyłamaniach buk zalał kalusem (tkanką przyranną), które obecnie wyglądają jak lekko wybałuszone oczy jakiegoś stworka.

PODSUMOWANIE

1) Ostatnie, wybrane przeze mnie do opisania drzewo z założenia parkowo-pałacowego w Żelowicach (woj. dolnośląskie, powiat strzeliński, gmina Kondratowice) to okazały buk pospolity w formie purpurowej, który rośnie w centralnej części parku na niewielkiej pochyłości terenu. Drzewo odznacza się bardzo rozbudowanymi i malowniczymi napływami korzeniowymi, w których dodatkową atrakcją są duże owocniki grzybów pasożytniczych oraz liczne i gęste stanowiska mchów.

2) Obwód pierśnicowy pnia drzewa wynosi 522 cm. Osobnik odznacza się zadowalającym stanem zdrowotnym. Sędziwy buk jest w środku częściowo wypróchniały. W koronie notuje się wyłamania konarów i gałęzi. Część powstałych przez to ran jest zabliźnionych (zalanych) kalusem wytworzonym przez drzewo.

3) W pobliżu bajkowego buka odnajdziemy jeszcze potężny wywrót topoli białej, której obwód pierśnicowy pnia wynosił około 570 cm. Drzewo poległo w sposób naturalny i jeżeli nie zostanie pocięte i wywiezione, będzie stanowić dużą atrakcję parku, zwłaszcza dla obserwatorów życia, które wykluwa się w martwym drewnie. 

4) Żelowice wraz z otaczającym założeniem pałacowo-parkowym, w którym rosną cenne okazy drzew, tj. miłorząb dwuklapowy, jesion wyniosły i buk pospolity w formie purpurowej, kościołem z unikatowymi epitafiami wyróżniającymi się kolorową polichromią i piękną aleją platanową przy wjeździe do miejscowości są kolejnym, bardzo ciekawym terenem dla ludzi szukających czegoś oryginalnego pod względem zabytkowym i pięknego pod kątem przyrodniczym na dolnośląskiej mapie.