Tulipanowiec amerykański “Mustang” w Skale.

Najgrubszy, pomnikowy osobnik na Dolnym Śląsku.

Skała to wieś położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lwóweckim, w gminie Lwówek Śląski na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach. Miejscowość ta była jednym z punktów dendrologicznej wyprawy z Markiem (pomniki-przyrody.pl) podczas pięknego, majowego weekendu.

Naszym głównym celem były oczywiście drzewa, a zwłaszcza pomnikowy tulipanowiec amerykański, który – wedle aktualnym danych, miał być grubszy od pomnikowego tulipanowca amerykańskiego z Sichowa, który uznawany jest za najgrubszy osobnik tego gatunku nie tylko na Dolnym Śląsku, ale i w kraju ( http://server962300.nazwa.pl/pomnikowy-tulipanowiec-amerykanski-z-sichowa-gracja-i-elegancja.html ). Co na pewno udało nam się już wcześniej ustalić to fakt, że pomnikowy tulipanowiec z arboretum w Lipnie (woj. opolskie) jest grubszy od tego z Sichowa ( http://server962300.nazwa.pl/tulipanowiec-amerykanski-z-arboretum-w-lipnie-fikusny-egzot.html ).

Zanim zacznie oglądać się drzewa warto obejrzeć ruiny pałacu, który kiedyś był zamkiem, ale przebudowano go na renesansową rezydencję. Do ruin przylega niewielkie, 8-hektarowe założenie parkowe. Odnajdziemy w nim wiele ciekawych drzew, w tym osobników, które osiągnęły wymiary pomnikowe. Dwa z nich objęto ochroną pomnikową.

Pierwszym jest ciekawie ukształtowany platan klonolistny, którego wprawdzie nie zmierzyliśmy z powodu utrudnienia w dostępie do pnia (połamane gałęzie), ale na oko spokojnie ma 500 cm obwodu pierśnicowego pnia. Według danych Nadleśnictwa Lwówek Śląski, okazały platan nazywa się “Harnaś” lub “Baca”. Drzewo nie oznakowano stosowną tabliczką.

Drzewem, które z pewnością zasługuje na objęcie ochroną pomnikową i bliższe przyjrzenie się jest lipa drobnolistna o kandelabrowo ukształtowanych konarach. Pokaźna i sędziwa lipa częściowo przypomina płynący okręt. Ten motyw spotykałem już kilkukrotne przy okazji oglądania sędziwych drzew.

TULIPANOWIEC AMERYKAŃSKI “MUSTANG”

Jednak najważniejszym dla treehunterów drzewem parkowym jest pomnikowy tulipanowiec amerykański, którego nazwano “Mustangiem”. To wielkie i wspaniałe drzewo rośnie w dobrze wyeksponowanym miejscu i wygląda bardzo urodziwie oraz potężnie.

Tulipanowiec ten figuruje w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody ( Tulip._amerykański_Mustang_w_Skale ) i według zawartych w nim danych, jego obwód pnia wynosi 506 cm, a wysokość 33 metry. Na jego pniu odnajdziemy tabliczkę, gdzie oszacowano wiek drzewa na 200 lat. Tylko piernik wie, kiedy ją zamontowano i na który rok szacowany jest wiek okazu oraz jaką metodą…

Takie zawiłości/nieścisłości oraz pytania pojawiają się bardzo często przy sędziwych drzewach. Czasami można posiłkować się kwerendą historyczną i datą założenia danego parku, ale nie mamy żadnych gwarancji, czy rzeczywiście w tym czasie posadzono drzewo, czy jednak nieco później.

OBWÓD PIERŚNICOWY PNIA

O ile wiek drzewa, często trudno nam dokładnie sprecyzować, o tyle obwód pierśnicowy pnia można przeważnie zmierzyć szybko i prawidłowo. Zanim odmierzyliśmy taśmą 130 cm od najwyższego punktu przy nasadzie pnia, należy wyraźnie zaznaczyć, że tulipanowiec “Mustang” to na pewno osobnik dwupniowy.

Drzewo do około 2 metrów wysokości tworzy całość, a więc w świetle dendrometrycznych wytycznych może być traktowany jako pojedynczy osobnik, chociaż przy opisie drzewa, zawsze należy zaznaczyć, że jest to okaz dwupniowy.

Dzięki temu nie narazimy się miłośnikom najgrubszych tulipanowców i innych drzew o ewidentnie i bez wątpliwości jednym pniu. ;)) “Mustang” ma obecnie 512 cm obwodu pierśnicowego pnia.

Tym samym, według naszej wiedzy jest to obecnie najgrubszy, pomnikowy tulipanowiec amerykański na Dolnym Śląsku, ale oczywiście należy podkreślić, że jest to jednak drzewo dwupniowe. Najgrubszy, jednopniowy tulipanowiec naszego województwa to królewski piękniś z Sichowa.

Tulipanowiec “Mustang” odznacza się bardzo dobrym stanem zdrowotnym. Na pniu nie zaobserwowano żadnych niepokojących objawów, wypróchnień, działalności grzybów i innych patogenów. Drzewo zachwyca swoją monumentalnością, egzotycznie poskręcanymi konarami i wysoko wysklepioną koroną.

Zanim “ochrzciliśmy” tulipanowca “Mustanga” najgrubszym osobnikiem na Dolnym Śląsku, próbowaliśmy odszukać tulipanowca w parku w Grodźcu, dzięki uprzejmości ochrony (teren parku jest zamknięty dla zwiedzających od wiosny 2020 roku), który ponoć ma mieć aż 550 cm obwodu pierśnicowego pnia. Odszukaliśmy znacznie chudszego tulipanowca, natomiast “legendarnego” giganta nie udało się nam namierzyć.

PODSUMOWANIE

1) W niewielkim założeniu parkowym (8 ha) w Skale (woj. dolnośląskie, powiat lwówecki, gmina Lwówek Śląski), według aktualnej wiedzy rośnie najgrubszy, pomnikowy tulipanowiec amerykański na Dolnym Śląsku o obwodzie pnia mierzącym 512 cm i wysokości 33 metrów. Drzewo znajduje się w bardzo dobrym stanie zdrowotnym i zachwyca swoją monumentalną sylwetką. Trzeba jednak wyraźnie podkreślić, że jest to osobnik DWUPNIOWY.

2) Najgrubszym, pomnikowym, jednopniowym tulipanowcem amerykańskim Dolnego Śląska pozostaje osobnik z Sichowa (506 cm obwodu pierśnicowego pnia). Tulipanowca w Skale nazwano “Mustangiem”, a na jego pniu odnajdziemy tabliczkę, na której napisano, że wiek drzewa wynosi 200 lat. Tylko nie wiadomo, na który rok oszacowano wiek drzewa i kiedy ją zamontowano.

3) Wciąż pozostaje nierozwikłana zagadka “mitycznego” tulipanowca z Grodźca (nie ma go na wykazie pomników przyrody), który ponoć ma rosnąć w parku i mierzyć aż 550 cm obwodu pierśnicowego pnia. Po oględzinach drzewostanu w tym parku, dzięki uprzejmości ochrony (teren jest prywatny i obecnie zamknięty dla odwiedzających), znaleziono znacznie mniejszy okaz, a giganta, o którym traktują niektóre źródła w Internecie nie. Być może drzewo to już nie istnieje.