Pomnikowy cis pospolity z Cesarzowic.

W ogrodzie.

W Cesarzowicach, gdzie rośnie opisany niedawno, potężny platan klonolistny “Cesarz”, który do dzisiaj nie został uhonorowany statusem pomnika przyrody, możemy także podziwiać pomnikowego cisa pospolitego, który figuruje w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody ( Cis_pospolity_w_Cesarzowicach ).

Cis ten rośnie na terenie działki na prywatnej posesji nr 77, ale jest na tyle dobrze widoczny i wyeksponowany, że nie trzeba właścicielom zawracać głowę, aby obejrzeć to wyróżniające się w otoczeniu, piękne drzewo.

OBWÓD PIERŚNICOWY PNIA

Zgodnie z danymi zawartymi w CRFOP, cesarzowicki cis mierzy 170 cm w obwodzie pierśnicowym pnia, a wysokość drzewa wynosi 12 metrów. Po jego pniu wspina się bluszcz.

Inne dane na temat tego drzewa figurują w rejestrze wojewódzkim, gdzie napisano, że cis mierzy w obwodzie pierśnicowym pnia 155 cm, a jego wysokość wynosi 15 metrów.

Oprócz tego, zawarto też informację, że “pień drzewa jest uszkodzony z wypróchnieniem wgłębnym do wysokości 3 metrów, natomiast korona jest silnie ugałęziona na wys. 6-7 m i nie widać w niej posuszu”.

Drzewo ma charakterystyczny, jajowaty i zwarty pokrój. Z uwagi na to, że rośnie w samotności – doskonale prezentuje się na tle pofolwarcznych zabudowań, przyciągając uwagę swoją intensywnie ciemnozieloną koroną. 

Teren wokół pnia jest trochę zaniedbany i zagracony, ale raczej nie są to na szczęście elementy, które mogą w jakichś sposób wpływać na kondycję zdrowotną drzewa i jego sferę korzeniową.

Trudno określić, jaki jest jego wiek, ale biorąc pod uwagę obwód pierśnicowy pnia i bardzo powolny wzrost tego gatunku drzewa, może okazać się, że wiekiem zbliżony jest do platanowego “Cesarza”, chociaż to tylko i wyłącznie moje – nie poparte żadnym badaniem przypuszczenie.

W gminie Środa Śląska mamy bardzo niewiele pomników przyrody. Poza opisanym w tym artykule cisem, ochroną pomnikową objęto jeszcze dąb szypułkowy “Bartek” z lasów Szczepanowa, o którym napisałem odrębny artykuł i drugi dąb szypułkowy (znacznie mniej okazały od “Bartka”), który rośnie w Środzie Śląskiej, przy ul. Basztowej 1. Wszystko w całość zebrał na swoim blogu Marek Łuszczyński ( https://www.pomniki-przyrody.pl/?p=14314 ), z którym wspólnie podziwiałem opisane drzewa.

PODSUMOWANIE

1) W Cesarzowicach (woj. dolnośląskie, pow. średzki, gm. Środa Śląska), poza dostojnym i potężnym platanem klonolistnym “Cesarz” rośnie też pomnikowy cis pospolity o obwodzie pierśnicowym pnia mierzącym 170 cm i wysokości 12 metrów (według CRFOP).

2) Drzewo ma charakterystyczny, kopulasto-jajowaty pokrój i rośnie w przydomowym ogrodzie, urozmaicając stary, pofolwarczny nastrój tej części wsi. Pień drzewa jest uszkodzony z wypróchnieniem wgłębnym do wysokości 3 metrów, natomiast korona jest silnie ugałęziona na wys. 6-7 m i nie widać w niej posuszu.

3) Poza “Cesarzem” i pomnikowym cisem, w Cesarzowicach rosną jeszcze inne, warte uwagi i obejrzenia drzewa, jak chociażby widoczna powyżej grupa okazałych platanów na skraju niewielkiej polany, które jednak są tylko “zapałkami” w porównaniu do ogromu “Cesarza”.

4) Naszą uwagę zwróciła też dosyć okazała topola włoska o ciekawym pokroju, chociaż biorąc pod uwagę dużą zmienność topól i różnorodność odmian, nie jestem przekonany, czy rzeczywiście jest to Populus nigra ‘Italica’.