Aktualności
- 20 sty, 2022
Pomnikowa aleja kasztanowców zwyczajnych w Kościelcu.
Pomnikowa aleja kasztanowców zwyczajnych w Kościelcu.
Kościelec to wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kolskim, w gminie Kościelec nad rzeką o wdzięcznej nawie “Kiełbaska”, która jest lewym dopływem Warty. Miejscowość ta była jednym z naszych celów podczas ‘wyprawy kolskiej’ w dniach 4-5 września 2021 r.
Do jednego z najciekawszych zabytków Kościelca należy zaliczyć kościół p.w. św. Andrzeja Apostoła, które obecnie jest najstarszym zabytkiem tego typu w regionie. W swej osiemnastowiecznej formie pochodząca z 1150 roku świątynia dotrwała do lat 1990-2005, kiedy w kilku etapach dokonano jego rozbudowy i przebudowy.
Drewniany korpus zastąpiła wówczas struktura murowana, otoczona aneksami o nietypowej, stylizowanej na „obronną” architekturze z czerwonej cegły. Z dawnego wyposażenia rokokowego zachował się ołtarz z czasów Rafała Gurowskiego.
Ołtarz główny reprezentuje styl rokokowy. W jego centrum umieszczono obraz Matki Bożej Częstochowskiej pochodzący prawdopodobnie z XVIII wieku. Dwa ołtarze boczne posiadają charakter barokowy, w jednym z nich ustawiono obraz św. Rocha z XVIII wieku. Ponadto w świątyni znajduje się kropielnica z 1771 r.
Na północ od kościoła, w niewielkim parku, położona jest figura św. Jana Nepomucena z drugiej połowy XVIII wieku, wykonana z piaskowca. Ustawiona na bogato profilowanym słupie, ozdobionym czterema inskrypcyjnymi kartuszami.
Źródło: Wikipedia
Za to po drugiej stronie przykościelnego parku znajduje się przepiękny pałac zbudowany w poł. XVIII w. dla Rafała Gurowskiego. Przebudowany przed 1889 rokiem wg projektu Józefa Chrzanowskiego dla Aleksandra Kreutza. Jest to budowla neorenesansowa, piętrowa, z ryzalitami i cylindryczną wieżą w narożu. Wnętrza z bogatą dekoracją sztukatorską i malarską autorstwa Augusta Bertelmanna.
Wokół pałacu rozciąga się park, w którym rośnie kilka pomnikowych drzew. Niestety, nie mieliśmy czasu, aby je wszystkie obejrzeć i sfotografować. Mogliśmy jedynie skupić się na jednym, ale za to grupowym pomniku przyrody ożywionej, który znajduje się w pobliżu kościoła. Jest to aleja kasztanowców białych.
Aleja stanowi bardzo urokliwe miejsce z głębszym cieniem, bezcennym podczas upalnej pogody. W jej skład wchodzi obecnie 38 drzew, które reprezentują kasztanowce białe (zwyczajne), chociaż pierwotnie chroniono w niej 50 drzew. Brakujące drzewa obumarły, wyłamały się bądź uschły i pozostały po nich jedynie pniaki.
Jak podaje Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody ( Aleja_kasztanowców_zwyczajnych_w_Kościelcu ), obwody pierśnicowe pni pomnikowych drzew wahają się w przedziale od 101 do 336 cm, a wysokość w przedziale od 5-ciu do 22 metrów. W części drzew notuje się wypróchnienia, wyłamania gałęzi i inne ubytki.
Najbardziej zastanowiły nas duże wyraźne czerwone kropki na pniu każdego z drzew. W lesie, najczęściej oznacza to wytypowane drzewostany do wycinki. Na szczęście na terenach miejskich lub wiejskich, niekoniecznie oznaczają one wyrok dla drzew. Tak jest m.in. we Wrocławiu, gdzie wykropkowane na czerwono pnie, oznaczają drzewa zinwentaryzowane, przeznaczone do pielęgnacji, itp.
Mimo wszystko widząc je, w człowieku budzi się pewna obawa. Aleja ta stanowi cenny “pomost”, który łączy kościół p.w. św. Andrzeja Apostoła i neorenesansowy pałac. Oddziela je tylko ruchliwa droga krajowa nr 92.
Takie miejsca, w których cisza i zielony spokój przyrody “zderzają” się z zatłoczonym i głośnym transportem samochodowym, stanowią dla mnie przejście przez dwa różne światy. Ten pierwszy – orzeźwiający, cichy, kojący i radosny oraz ten drugi – sztuczny, w którym panuje drogowy pęd, trąbiące klaksony i smrodek spalin.
Alejowe drzewa najpiękniej prezentują się od strony północnej, czyli tej od strony kościoła. Tylko te duże czerwone kropki nieco drażnią po oczach. Poza tym, miejsce to jest urokliwe i warte podziwiania.
PODSUMOWANIE
1) W Kościelcu (woj. wielkopolskie, powiat kolski, gmina Kościelec) w niewielkim parku znajdującym się obok kościoła p.w. św. Andrzeja Apostoła, znajduje się pomnikowa aleja kasztanowców białych, w której obecnie rośnie 38 drzew (pierwotnie ochroną objęto 50 osobników).
2) Rosnące w niej drzewa znajdują się w dość zróżnicowanym stanie technicznym i zdrowotnym, a ich obwody pierśnicowe pni wahają się w przedziale od 101 do 336 cm, natomiast wysokość od 5-ciu do 22 metrów.
