Pomniki przyrody w Parku Stabłowickim cz. 2/3. Dąb szypułkowy.

Drugie drzewo, które objęto ochroną pomnikową we wrocławskim Parku Stabłowickim to dąb szypułkowy, który jest jednocześnie najgrubszym drzewem tego parku. Odnajdziemy go w jego północnej części, gdzie wyraźnie wyróżnia się rozmiarami wśród pozostałego drzewostanu.

Dąb figuruje w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody ( Dąb_szypułkowy_w_Parku_Stabłowickim ), w którym napisano, że drzewo mierzy w obwodzie pierśnicowym pnia 547 cm i ma 27 metrów wysokości. Pierwszy parametr jest już dość nieaktualny.

OBWÓD PIERŚNICOWY PNIA

Najnowszy pomiar obwodu pierśnicowego pnia, który wykonałem w maju 2020 roku wskazał 571 cm. Jest to całkiem przyzwoity wynik jak na Wrocław, chociaż daleko stabłowickiemu mocarzowi do najgrubszych dębów naszego miasta.

Pień drzewa jest walcowaty, prosty z widocznymi śladami chirurgicznego zredukowania dolnych konarów. Niemniej, najbardziej charakterystyczną cechą okazu jest odpadająca kora i bardzo liczne “dziury”, które są dziełem chronionego chrząszcza – kozioroga dębosza.  

Ślady żerowania kozioroga widoczne są nie tylko na pniu, ale też w koronie. Na dodatek drzewo jest w środku częściowo wypróchniałe (do czego przyłożyły się grzyby rozkładające drewno). Wszystko to sprawia, że stan zdrowotny okazu należy określić na średni / kiepski.

Odpadająca kora powoduje, że dąb będzie zmniejszał swój obwód pnia (zamiast zwiększać). Szkoda, ponieważ drzewo to rośnie swobodnie, gdzie nie przeszkadza mu beton lub asfalt i mógł w sprzyjających warunkach osiągnąć znacznie większe rozmiary. Natura tak wybrała.

Oglądając dokładnie pień dębu, zastanawiam się, czy na pewno jest to osobnik jednopniowy? Wprawdzie do wysokości kilku metrów drzewo tworzy całość, ale patrząc na pokrój pnia, można mieć pewne wątpliwości, chociaż mogę się mylić. Może to jest V-kształtne rozwidlenie przewodników, która “zasiało” moją niepewność?

Jak wspomniałem, korona drzewa jest również mocno “poszatkowana” przez kozioroga dębosza, zubożała, z wyłamaniami kilku grubych konarów i kikutami po ich chirurgicznej redukcji. Wzmocniono ją też wiązaniami linowymi.

Także w koronie mamy do czynienia z martwicą kory, która w kilku miejscach odpadła od drzewa, otwierając “bramę” dla owadów, ptaków i grzybów. Wbrew wszystkim dokuczliwościom i dolegliwościom, dąb, co roku pokrywa koronę przyzwoitym baldachimem liści i ciągnie swój dębowy żywot dalej.

Drzewo z uwagi na swoje rozmiary, jak i zasiedlenie przez chroniony gatunek chrząszcza, a także spełnianie wielu ważnych funkcji środowiskowych, należy uznać za okaz szczególnie cenny na przyrodniczej mapie Wrocławia.

PODSUMOWANIE

Pomnikowy dąb szypułkowy o obwodzie pierśnicowym pnia mierzącym 571 cm i wysokości 27 metrów to drugie pomnikowe drzewo we wrocławskim Parku Stabłowickim. Aktualnie jest to też najgrubsze drzewo tego parku. Odnajdziemy je w północnej części założenia parkowego.

Cechą charakterystyczną okazu są bardzo liczne otwory (zarówno na pniu, jak i w koronie), będące śladami żerowania chronionego chrząszcza – kozioroga dębosza, a także martwica kory, która odpada z drzewa w wielu miejscach. Dąb jest też częściowo wypróchniały. Niektóre konary zostały chirurgicznie zredukowane, koronę wzmocniono wiązaniami linowymi.

Stan zdrowotny dębu jest średni, niemniej, wciąż mamy tu do czynienia z wielkim i majestatycznym drzewem. Jest ono siedliskiem i pokarmem dla wielu organizmów (owady, ptaki, grzyby) i perełką dendroflory Parku Stabłowickiego.