Podsumowanie wycieczki kolskiej 4-5 września 2021 r.

W dniach 4-5 września 2021 roku razem z Markiem Łuszczyńskim – gospodarzem bloga pomniki-przyrody.pl, zorganizowaliśmy wycieczkę dendrologiczno-przyrodniczo-historyczną. Jej motywem przewodnim były pomnikowe drzewa oraz głazy narzutowe, czyli pomniki przyrody ożywionej i nieożywionej. Wszystkie zaplanowane przez nas artykuły z tej wyprawy, są już opublikowane na naszych blogach. Ten wpis podsumowuje dwa dni wspaniałej przygody i podziwiania wielu pięknych terenów oraz zakątków części województwa wielkopolskiego i skrawek łódzkiego.

Wyprawę nazwaliśmy wycieczką “kolską”, ponieważ na nocleg wybraliśmy miasto Koło. Zanim dopadło nas zmęczenie po intensywnym dniu i udaliśmy się do hotelu na odpoczynek, zinwentaryzowaliśmy jeszcze wszystkie pomniki przyrody ożywionej w mieście. Przemierzaliśmy przez małe i urokliwe wioski, duże miasta, lasy, pola, łąki i zarośla. Chronologia wyprawy była następująca. 

1) Pomnikowy dąb szypułkowy w Nowych Prażuchach.

Pierwszy cel wycieczki to potężny soliterowy pomnikowy dąb szypułkowy, który rośnie w Nowych Prażuchach (woj. wielkopolskie, powiat kaliski, gmina Ceków-Kolonia). Jego obwód pierśnicowy pnia wynosi 728 cm, wysokość 18 metrów, szacunkowy wiek 300-350 lat.

⇒ Link do artykułu o pomnikowym dębie na moim blogu: http://server962300.nazwa.pl/pomnikowy-dab-szypulkowy-w-nowych-prazuchach.html

⇒ Link do artykułu o pomnikowym dębie na blogu Marka: http://www.pomniki-przyrody.pl/?p=16377

2) Pomnikowy dąb szypułkowy “Bartek” w Kotwasicach.

Drugi punkt wyprawy to najpotężniejsze drzewo, jakie znalazło się na liście naszych obiektów do odwiedzenia. Jest nim fantastyczny i wspaniały dąb szypułkowy “Bartek”, który rośnie w Kotwasicach (woj. wielkopolskie, powiat turecki, gmina Malanów). Obwód pierśnicowy pnia drzewa wynosi 888 cm, wysokość 26 metrów, szacunkowy wiek 450 lat, według innych źródeł 400-600 lat. W rejestrach pomników przyrody, drzewo błędnie oznaczono jako dąb bezszypułkowy.

⇒ Link do artykułu o pomnikowym dębie “Bartek” na moim blogu: http://server962300.nazwa.pl/pomnikowy-dab-szypulkowy-bartek-w-kotwasicach-potezny-chociaz-mniej-znany.html

⇒ Link do artykułu o pomnikowym dębie “Bartek” na blogu Marka: http://www.pomniki-przyrody.pl/?p=16352

3) Pomnikowe “Kamienie na Desznie”.

Następnie udaliśmy się do lasów, ponieważ tam znajdował się kolejny punkt wyprawy, którym były tzw. “Kamienie na Desznie”, które objęto ochroną pomnikową. Leżą one na terenie leśnym, administracyjnie należącym do wsi Piętno (woj. wielkopolskie, powiat turecki, gmina Tuliszków). Jednak znalezienie ich wymagało pobiegania po lasach.

Szukaliśmy pomnikowych głazów ponad godzinę i nic. Za to zaczęliśmy znajdować prawdziwki… Od razu włączył się nam instynkt grzybiarza i mieliśmy chwilę zwątpienia – czy nadal szukać narzutniaków, czy może rozpocząć grzybobranie? ;)) Postanowiliśmy trzymać się planu, a kilka znalezionych borowików pozostawić w lesie. 

Kiedy myśleliśmy, że nie uda nam się odnaleźć pomnikowych głazów, Marek zdołał je dostrzec w pobliżu leśnej ścieżki. Głazy leżą sobie w spokojnym i cichym zakątku, mają się dobrze i są oznaczone. Jak napisał na swoim blogu Marek: “„Kamienie na Desznie” to dwa głazy stanowiące niegdyś jedną całość. Obwód większego wynosi 490 cm, wysokość 80 cm; wymiary drugiego to 300 cm w obwodzie, wysokość 65 cm. Materiałem budującym oba głazy jest różowy granit.”

⇒ Link do całego artykułu o “Kamieniach na Desznie” na blogu Marka: http://www.pomniki-przyrody.pl/?p=16201

4) Pomnikowy głaz narzutowy z “wanienką” we Wrzącej.

Kolejny punkt wyprawy to miejscowość Wrząca (woj. wielkopolskie, powiat turecki, gmina Turek), gdzie leży bardzo oryginalnie ukształtowany eratyk, nazywany głazem z “wanienką”. To jedyny pomnikowy narzutniak z naszej wycieczki, którego postanowiłem opisać na blogu.

⇒ Link do artykułu o pomnikowym głazie na moim blogu: http://server962300.nazwa.pl/pomnikowy-glaz-narzutowy-z-wanienka-we-wrzacej.html

⇒ Link do artykułu o pomnikowym głazie na blogu Marka: http://www.pomniki-przyrody.pl/?p=16162

5) Pomnikowy głaz narzutowy w Turku.

Następnie udaliśmy się do miasta Turek (woj. wielkopolskie, powiat turecki, gmina Turek). Tam podziwialiśmy sporych rozmiarów eratyk, który obecnie leży na skwerze „Podgrodzie” przy ul. Gorzelnianej, w pobliżu skrzyżowania z ul. Piwną. Materiałem budującym głaz jest czerwony, średnioziarnisty granit.

⇒ Link do artykułu o pomnikowym głazie na blogu Marka: http://www.pomniki-przyrody.pl/?p=16179

6) Pomnikowa aleja kasztanowców zwyczajnych w Kościelcu.

Kościelec (woj. wielkopolskie, powiat kolski, gmina Kościelec) to następny punkt wycieczki. Tam obejrzeliśmy kościół p.w. św. Andrzeja Apostoła oraz pomnikową aleję kasztanowców zwyczajnych. Niestety, nie mieliśmy czasu na zapoznanie się z pozostałymi pomnikowym drzewami rosnącymi w mieście.

⇒ Link do artykułu o pomnikowej alei na moim blogu: http://server962300.nazwa.pl/pomnikowa-aleja-kasztanowcow-zwyczajnych-w-koscielcu.html

⇒ Link do artykułu o pomnikowej alei na blogu Marka: http://www.pomniki-przyrody.pl/?p=16217

7) Pomnikowy dąb szypułkowy na mogile w Ruszkowie Pierwszym.

Z Kościelca pojechaliśmy do Ruszkowa Pierwszego (woj. wielkopolskie, powiat kolski, gmina Kościelec), aby przyjrzeć się słynnym “Dębom na mogile”, z których najgrubszy osobnik objęty jest ochroną pomnikową i mierzy w obwodzie pierśnicowym pnia 676 cm, przy wysokości 17 metrów.

⇒ Link do artykułu o “Dębach na mogile” na moim blogu: http://server962300.nazwa.pl/pomnikowy-dab-szypulkowy-na-mogile-w-ruszkowie-pierwszym.html

⇒ Link do artykułu o “Dębach na mogile” na blogu Marka: http://www.pomniki-przyrody.pl/?p=16239

8) Pomniki przyrody ożywionej w Kole.

Późnym popołudniem docieramy do miasta Koło (woj. wielkopolskie, siedziba powiatu kolskiego i gminy Koło). Chociaż jesteśmy już trochę zmęczeni, postanowiliśmy jeszcze zwiedzić kilka zabytków miasta i oczywiście pomnikowe drzewa. Z zabytków przyglądamy się m.in. najstarszej świątyni Koła, którym jest Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego.

Przechodzimy również w pobliżu urokliwego ratusza, udajemy się na cmentarz żydowski, w otoczeniu którego rosną pokaźne sosny zwyczajne i obowiązkowo na drugą stronę rzeki Warta, gdzie podziwiamy niezwykłe ruiny starego zamczyska.

Następnie skupiamy się już na pomnikowych drzewach. Na pierwsze oględziny “idą” dwa pomnikowe dęby szypułkowe, które rosną przy ul. Dąbrowskiego.

Z lekkim niedowierzaniem oglądamy pomnikowego platana klonolistnego, który mierzy w obwodzie pierśnicowym pnia zaledwie 229 cm. Nasze zdziwienie wynika z faktu, że pomnikiem przyrody ustanowiono taką chudzinkę, jak na ten gatunek drzewa. Z tego powodu, podchodzimy nieco ironicznie do drzewa, nazywając go “płetwalem”, na cześć największego zwierzęcia żyjącego obecnie na Ziemi. ;))

Za to pomnikowy wielopniowy klon polny prezentuje się wybornie. Drzewo rośnie przy ul. Toruńskiej, tuż obok Szkoły Podstawowej nr 3. Wcześniej podziwiamy jeszcze, kolejne dwa pomnikowe dęby szypułkowe.

Listę pomnikowych drzew w Kole zamyka prawdziwy rarytas i gratka dla miłośników rzadkich egzotów. To wiąz syberyjski, którego obwód pierśnicowy pnia wynosi 346 cm, przy wysokości 22 metrów. Jest to jeden z czterech pomnikowych wiązów syberyjskich, które rosną na terenie kraju.

⇒ Link do artykułu o pomnikach przyrody ożywionej w Kole na moim blogu: http://server962300.nazwa.pl/pomniki-przyrody-ozywionej-w-kole.html

⇒ Link do artykułu o pomnikach przyrody ożywionej w Kole na blogu Marka: http://www.pomniki-przyrody.pl/?p=16259

9) Obóz zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem.

Po intensywnym dniu, szybko udajemy się do hotelu na odpoczynek i wcześnie z rana, rozpoczynamy drugi dzień wyprawy od zwiedzania bardzo smutnego miejsca. To obóz zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem. Las Rzuchowski był świadkiem potwornej zbrodni, dokonanej przez Niemców. Według przyjętych szacunków, zamordowano tu około 200 tys. ludzi. Wśród ofiar, zdecydowanie najwięcej było Żydów.

⇒ Link do artykułu o obozie zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem na moim blogu: http://server962300.nazwa.pl/oboz-zaglady-kulmhof-w-chelmnie-nad-nerem.html

10) Dąb szypułkowy z kapliczką przy ścieżce przyrodniczo-leśnej w Dąbiu i pomnikowy głaz narzutowy.

Po zwiedzeniu terenu byłego obozu i muzeum, przyjeżdżamy do miejscowości Dąbie (woj. wielkopolskie, powiat kolski, gmina miejsko-wiejska Dąbie) i wchodzimy na tereny leśne, aby odszukać pomnikowy głaz narzutowy. Po drodze spotykamy stary, bardzo mocno zredukowany w koronie dąb szypułkowy z wypróchniałym pniem.

Drzewo nie figuruje w rejestrach pomników przyrody, chociaż na tablicy informacyjnej, która znajduje się w jego pobliżu, opisano go jako pomnik przyrody. Postanowiłem napisać o nim artykuł, aby upamiętnić tego wymęczonego i zabiedzonego weterana.

⇒ Link do artykułu o dębie na moim blogu: http://server962300.nazwa.pl/dab-szypulkowy-z-kapliczka-przy-sciezce-przyrodniczo-lesnej-w-dabiu.html

W końcu dochodzimy do pomnikowego głazu narzutowego, którego porastają malownicze mchy i porosty. Jego obwód wynosi ok. 12 m, wysokość niecałe 2 m, długość 4 m, a szerokość 3,5 m. Jak podaje na swoim blogu Marek: “Materiałem budującym głaz jest alandzki granit rapakiwi; ze względu na unikalną strukturę jest jednym z najłatwiejszych do makroskopowego rozpoznania eratyków przewodnich”.

⇒ Link do artykułu o pomnikowym eratyku na blogu Marka: http://www.pomniki-przyrody.pl/?p=16296

11) Pomnikowy głaz narzutowy z Wielenina – Kolonia.

Następnie wracamy do samochodu i jedziemy dalej. Wjeżdżamy na obszar województwa łódzkiego. Ponownie depczemy po lasach, gdyż na terenie gminy Uniejów (powiat poddębicki), leży kolejny pomnikowy głaz narzutowy. Materiałem budującym eratyk jest granit.

⇒ Link do artykułu o pomnikowym głazie na blogu Marka: http://www.pomniki-przyrody.pl/?p=16315

12) Pomnikowy dąb szypułkowy “Kamionacz” w Kamionaczu.

Przedostatni cel wyprawy to przepiękny i potężny dąb szypułkowy “Kamionacz”, który rośnie w miejscowości o takiej samej nazwie (woj. łódzkie, powiat sieradzki, gmina Warta). Obwód pierśnicowy pnia drzewa wynosi 791 cm, wysokość 24 metry, szacunkowy wiek 400 lat, chociaż niektóre źródła podają nawet przedział 500-600 lat.

⇒ Link do artykułu o pomnikowym dębie “Kamionacz” na moim blogu: http://server962300.nazwa.pl/pomnikowy-dab-szypulkowy-kamionacz-w-kamionaczu.html

⇒ Link do artykułu o pomnikowym dębie “Kamionacz” (i innych pomnikowych drzewach tej miejscowości) na blogu Marka: http://www.pomniki-przyrody.pl/?p=11692

13) Pomniki przyrody przy klasztorze Bernardynów w Warcie.

Ostatni punkt dwudniowej wyprawy to miasto Warta (woj. łódzkie, powiat sieradzki, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Warta). Na początku idziemy na stary cmentarz żydowski, którego obecny wygląd zawdzięczamy wieloletniej pracy śp. Ireneusza Ślipka. Dzięki Jego staraniom i pracy, miejsce to zachowało swoją godność. Później udajemy się na teren klasztoru ojców Bernardynów.

Tam zapoznajemy się z czterema pomnikowym drzewami, które reprezentują dwa dęby szypułkowe i dwie lipy drobnolistne. Chudszy dąb odznacza się oryginalnym pokrojem i wygiętym pniem. Według CRFOP, obwody pierśnicowe pni dębów wynoszą 537 i 565 cm, natomiast lip 424 i 352 cm.

⇒ Link do artykułu o pomnikach przyrody przy klasztorze Bernardynów w Warcie na moim blogu: http://server962300.nazwa.pl/pomniki-przyrody-przy-klasztorze-bernardynow-w-warcie.html

⇒ Link do artykułu o pomnikach przyrody przy klasztorze Bernardynów w Warcie na blogu Marka: http://www.pomniki-przyrody.pl/?p=16331

Pełni wrażeń, zdjęć w aparatach fotograficznych i materiału na napisanie artykułów, wyruszamy w drogę powrotną. W wyprawie towarzyszyli nam Magda – małżonka Marka oraz ich syn Michał. Całą trójkę serdecznie pozdrawiam i dziękuję za wspaniałą wyprawę! ;))