(11) NAJGRUBSZA JODŁA POSPOLITA Z REZERWATU “GOLA”

Gdzie bije zielone serce rezerwatu “Gola” na Goli Wielkiej? Czy wśród korzeni, grzybów i paproci? Czy gdzieś w koronie starej jodły? A może w końcu sam rezerwat to serce dawnej puszczy bukowińskiej sprzed tysiąca lat? Ileż pytań pozostaje bez odpowiedzi. Słowo nie jest w stanie wyrazić tego co widzą oczy i czuje dusza.

Natomiast zdjęcia mogą w tym pomóc. W zeszłym tygodniu opisałem jedno z najdzikszych miejsc Wzgórz Twardogórskich. Niewielki rezerwat, w którym zachowały się dorodne, okazałe drzewa. Wśród dominujących tu jodeł, trzeba było odszukać królową.

Rośnie ona jakieś 50. metrów od wejścia do rezerwatu od strony wioski. Jest raczej łatwa do odnalezienia, chociaż wokół niej, dosyć ciężko się chodzi. Nieco łatwiej jest w okresie jesienno-zimowym, kiedy przyroda śpi.

Pomimo, że daleko jest jej do krajowych, jodłowych rekordzistek, w tym miejscu, na tle okolicznych lasów, osiągnęła ona duże rozmiary i imponuje zarówno na wysokość, jak i na grubość.

OBWÓD PIERŚNICOWY PNIA

Według moich pomiarów, które kilka razy wykonywałem w rezerwacie, jest to jak na razie jedyna jodła, której obwód pierśnicowy pnia przekroczył 300 cm. Na wysokości 130 cm od podstawy pnia, wynosi on dokładnie 301 cm.

Na pniu drzewa wyraźnie widać podłużne pęknięcia (rany), które mogą być tzw. listwami mrozowymi, powstałymi na skutek pęknięć mrozowych. Wieloletnia listwa mrozowa wygląda jak podłużne, silne nabrzmienie. 

Drzewo leczy rany, obficie zalewając je żywicą. To jest tylko moja teoria i być może, pęknięcia te, spowodowane są przez inne czynniki. Niemniej, jeśli omawiane listwy to rzeczywiście efekt działania mrozów to świadczą one o tym, że kiedyś mieliśmy sroższe zimy. Te ostatnie to z reguły przedłużająca się późna jesień.

WYSOKOŚĆ

Rzadko mierzę wysokość drzew. Mierzę przede wszystkim takie, które znacznie się wyróżniają tym parametrem na tyle innych. W przypadku tej jodły tak jest. Wyszło mi 40 metrów wysokości, a więc opisywana jodła, nie tylko jest najgrubszym osobnikiem tego gatunku w rezerwacie, ale też należy do najwyższych drzew w nim rosnących.

Jej ogrom najlepiej oglądać, kiedy człowiek ciapnie się na ziemię przy jej pniu. Zachwyciłem się nią i z takiej pozycji oglądałem ją przez wiele minut. Poczuć się jak mrówka przy olbrzymie, ale mieć świadomość, że jest się częścią leśnej społeczności. To bardzo miłe uczucie. :))

Wielką (dosłownie i w przenośni) ciekawostką jest fakt, że jodły należą do najwyższych drzew świata – niektóre gatunki dorastają nawet do 100m wysokości! Mierząca ponad 64m wysokości jodła olbrzymia rosnąca w Szkocji jest trzecim (po eukaliptusach) najwyższym notowanym na 2011 rok drzewem w Europie. Jak jest obecnie? Tego nie wiem.

Ale w rodzinie jodeł znajdziemy też karzełka, którym jest najmniejsza, osiągająca zaledwie 18 metrów jodła koreańska (‘Abies koreana’) z wyjątkowo malowniczymi, fioletowymi szyszkami. 

Wspaniałe cechy jodły zostały opisane w książce “TEGO NIE WIESZ O DRZEWACH”, wydanej przez Centrum Informacyjne Lasów Państwowych:

Na początku filmiku widać okazałą i także mierzącą ponad 30-ści metrów wysokości sosnę. Dopiero trochę dalej, przebijając się przez rezerwatowe gęstwiny pojawia się królowa rezerwatu. Dostojna, strzelista o wspaniałej sylwetce i pokroju jodła, która zrobiła na mnie wielkie wrażenie.

Chciałem pokazać jej jodłową, królewską wysokość z pozycji mrówki, stąd w dalszej części filmiku, przemieszczam się z aparatem na kolanach, trzymając go prawie przy samej ziemi. Widać też gałęzie i liście młodego buka pod którymi się przeczołgałem i który rośnie obok wspaniałej jodły. To trzeba być Lenartem, żeby tak wariować z drzewami. ;))

Według mnie, nie rzucają słów na wiatr ludzie, którzy określają jodłę, jako bardziej szlachetną i dostojniejszą od świerka. Chociaż świerki to także wspaniałe drzewa, prym elegancji w wyglądzie jednak bardziej jodłom niż świerkom przypisuję. ;))

LINK (czerwiec 2019):

https://drive.google.com/drive/folders/1NfXuBqmgmkhmbxlJ7PNIDfF9fGZGZ3sr

PODSUMOWANIE

1) Najgrubsza, a może też najwyższa jodła pospolita z rezerwatu Gola ma 301 cm obwodu pierśnicowego pnia i 40 metrów wysokości. Nie jest to rekordowy wynik w kraju dla tego gatunku (mamy znacznie grubsze i wyższe jodły), ale w bukowińskich i okolicznych lasach, “Królowa rezerwatu” wyróżnia się zdecydowanie.

2) Przypuszczalnie może to być też jedno z najstarszych drzew rezerwatu, które przekracza 200 lat życia. I tak, rosnącą w ciszy i spokoju, wśród powalonych innych drzew, grzybów, paproci i młodszych drzewek jodłę, wypatrzyłem, zmierzyłem i zrobiłem z niej dendrologiczną “celebrytkę” rezerwatu. ;))

3) W następnym artykule jeszcze raz “zanurkuję” w rezerwacie Gola, ponieważ odnalazłem w nim wyjątkową parę kochanków, którzy ukryli swoją dendrologiczną miłość na głębokich tyłach rezerwatu. To buk zwyczajny “zakochany” w sośnie zwyczajnej. Przytuleni mocno do siebie, toczą swój drzewny żywot…