(20) DĄB SZYPUŁKOWY “SILNY DUCH” NA POLANIE Z GOSZCZA

Goszcz. Miejsce sławne z ruin pałacu von Reichenbachów i fabryki mebli “Bodzio”. Wokół pałacowych ruin roztacza się stare założenie parkowe, gdzie warto poświęcić trochę czasu na obejrzenie rosnących tu wielu ciekawych i sędziwych drzew.

Jak to bywa w tego typu miejscach, nie mogło tu zabraknąć przedstawiciela naszych wspaniałych dębów szypułkowych. Najpotężniejszym z nich jest okaz rosnący na polanie, właściwie już w końcowej części parkowego założenia.

Jest to potężne drzewo, chociaż z daleka wydaje się, że nie aż tak. Rośnie on jako soliter w dobrze wyeksponowanym miejscu, dzięki czemu posiada pokrój typowy dla drzew rosnących na otwartej przestrzeni.

Dąb wykształcił krótki, masywny pień, który na wysokości około 4-5. metrów rozchodzi się na dwa grubachne przewodniki. Przy dębie zamontowano ławkę, gdzie można odpocząć, zachwycając się jednocześnie wspaniałym drzewem.

OBWÓD PIERŚNICOWY PNIA

Dolna część pnia nieco zwęża się (wgłębia). Obwód pierśnicowy pnia drzewa wynosi 467,50 cm. Jest to już dobry wynik i oczywiście wymiar pomnikowy, który dla dębu szypułkowego wynosi obecnie 300 cm.

Na pniu widnieją ślady chirurgicznego usunięcia niektórych konarów. Część ran drzewo zdołało już zalać kalusem, chroniąc w ten sposób swój potężny organizm przed wniknięciem do wnętrza grzybów lub owadów żerujących w drewnie.

Na pniu widnieje także oznaczenie niebieskiego szlaku turystycznego, który przebiega przez teren parku. Stojąc przy dębie i patrząc w stronę Goszcza, można w oddali zobaczyć ruiny pałacu.

Oglądając drzewo powyżej pnia, także widać ślady po chirurgicznym usunięciu kilku konarów. Drzewo zostało mocno “wypielęgnowane”, ale grubo po terminie. Takie cięcia należy przeprowadzać w okresie młodości, kiedy dąb świetnie poradziłby sobie z ranami.

Korona jest nieco przerzedzona przez usunięcie kilku konarów, ale dąb i tak pięknie prezentuje się na polanie. Dęby jako solitery zawsze wyglądają malowniczo, nawet wtedy, gdy są stare i zamierające.

Miałem przyjemność oglądać drzewo we wszystkich porach roku, stąd i zdjęcia – dla porównania – są zrobione podczas wiosny, lata, jesieni i zimy. Uchwyciłem też moc tego dębu, którą najlepiej widać, gdy stanie się tuż przy pniu i spojrzy do góry. ;))

W zimie oglądałem drzewo kilka razy – i za każdym razem w wersji bezśnieżnej. Szkoda, ponieważ zaśnieżone dęby rosnące właśnie jako solitery, przykryte śnieżną kołderką, wyglądają niezwykle zjawiskowo. Może nadchodząca zima “postara” się z opadami śniegu?

Dwa powyższe zdjęcia zrobiłem w połowie października 2017 roku. Widać, że dąb szypułkowy na polanie szybko pozbywa się liści. W tych okolicach rośnie kilkanaście okazałych dębów, które zrzucają liście kilka tygodni później.

Zdjęcia porównawcze z okresu letniego i jesiennego. Drzewo – pomimo sporego poharatania go przez ekipę przeprowadzającą cięcia, co roku ma obfite ulistnienie, które świadczy o mocnych siłach witalnych uroczego dębiska.

Największym zaskoczeniem było dla mnie to, co zobaczyłem na tym dębie podczas wycieczki na początku października 2018 roku. Okazało się, że dąb otrzymał status pomnika przyrody, a na jego pniu umieszczono stosowną tabliczkę (chociaż formalnie nie figuruje w rejestrach). Widać ją na ostatnich zdjęciach w tym artykule. Niestety, drzewu ucięto jeszcze jeden, dosyć gruby konar.

(Edycja artykułu 24.02.2023 r.) Na mocy uchwały nr L.420.2022 Rady Miejskiej w Twardogórze z dnia 26 maja 2022 r. w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie Gminy Twardogóra, dąb oficjalnie doczekał się powołania na pomnik przyrody i otrzymał imię “Silny Duch”.

FILM

Z dębem szypułkowym na polanie nagrałem jeden filmik, w połowie sierpnia 2018 roku. Częściowo pokazuję na nim polanę, a później prezentuję piękno i moc uroczego drzewa. Wtedy ów dąb nie miał jeszcze tabliczki z napisem “pomnik przyrody”.

Warto jeszcze dodać, że poza tym wspaniałym dębem, w parku rośnie wiele innych drzew, w tym okazałe buki, którym przyjrzę się szerzej podczas nadchodzącego, zimowego sezonu treehunterskiego. Być może, wśród tego dendrologicznego towarzystwa, rośnie jakichś okaz, którego zaprezentuję w przyszłym roku.

LINK: https://drive.google.com/drive/folders/1XKAzvBQ-gdFoPU7ousEtIYjO-0wbZlRG

PODSUMOWANIE

1) Można o nim powiedzieć “samotnik” na polanie. W starym założeniu parkowym w Goszczu, w pobliżu ruin pałacu von Reichenbachów rośnie piękny okaz dębu szypułkowego o obwodzie pierśnicowym pnia wynoszącym 467,50 cm. Chociaż drzewu mocno zredukowano konary, nadal prezentuje się okazale, a siadając na ławeczce w jego pobliżu, można w ciszy i spokoju odpocząć w cieniu pięknego drzewa, jednocześnie go podziwiając. 

2) Dąb został uznany za pomnik przyrody, chociaż dla mnie – każde stare drzewo, szczególnie w dobrej kondycji jest pomnikiem przyrody, producentem życiodajnego tlenu, schronieniem dla ptaków i owadów oraz najwyższym kunsztem artystycznej wizji natury. ;)) 

3) W następnym artykule opiszę i zaprezentuję kolejny, wyjątkowy dąb, jeszcze potężniejszy, chociaż bardziej nadszarpnięty zębem czasu. Będzie to rosnący nieco w zapomnieniu przy leśnej drodze “Przydrożny” dąb szypułkowy z Goszcza.