Aktualności
- 25 sty, 2023
Ogród Różany (Ostdeutscher Rosengarten) w Forst.
Ogród Różany (Ostdeutscher Rosengarten) w Forst.
Zgodnie z zapowiedzią w ostatnim artykule o wybranych drzewach w niemieckiej części Parku Mużakowskiego, pozostaję u naszych zachodnich sąsiadów i przenoszę się do miasteczka Forst, które treehunterzy odwiedzili w czerwcu 2022 roku. Forst leży we wschodniej części Niemiec nad Nysą Łużycką, w kraju związkowym Brandenburgia (siedziba powiatu Spree-Neiβe). Naprzeciwko miasta po polskiej stronie rzeki znajduje się wieś Zasieki, która przed 1945 r. była częścią Forst (Lausitz) zwaną Berge.
Forst zostało nazwane w 2004 roku „Miastem Róż”. Tą nazwę zawdzięcza Ogrodowi Różanemu, który w 2013 roku obchodził jubileusz 100-lecia swojego powstania. Ten historyczny park został wyróżniony honorowym tytułem „Najpiękniejszego Parku Niemiec” (2013). Na terenie o powierzchni 17 ha można podziwiać 40.000 krzewów różanych w ponad 700 odmianach. Wśród nich są takie rarytasy botaniczne jak: róża zielona, róża czteropłatkowa (omeiensis) oraz róża czarna.
Klikając w poniższy link, można zapoznać się z historią Ogrodu Różanego: https://www.rosengarten-forst.de/historia.140082.htm#regdl=kategorien
Z najnowszej historii Ogrodu, warto zacytować, że “W jubileuszowym roku 1993 dokonano rekonstrukcji wejścia głównego według dawnych wzorców z 1913 roku. Domki przy wejściu zostały zbudowane od nowa na podstawie zniszczonych podczas wojny oryginałów. Od roku 1994 stare fontanny i rzeźby były stopniowo rekonstruowane.
Tradycyjna restauracja na wyspie Wehrinsel była w takim stanie, że nie udało jej się zachować i została w marcu 1995 roku rozebrana. W minionych latach nastąpiła rewitalizacja dziedzińca z pergolami na wyspie Wehrinsel i kolumnady przy fontannach, tak że Wschodnioniemiecki Ogród Różany na swój 90. jubileusz w roku 2013 błyszczał swoim dawnym blaskiem.
Większość róż w prawie wszystkich kolorach, aż po róże zielone i czarne znajduje się w secesyjnym Parku Róż. Atrakcją, z pewnością nie tylko dla miłośników róż, jest tutaj Ogród Nowości z różami najbardziej znanych szkółek niemieckich i zagranicznych.
W roku 2013 na 100. urodziny Wschodnioniemieckiego Ogrodu Różanego utworzono nowy ogród jubileuszowy, w którym powiązano ze sobą niektóre odmiany róż i nowoczesne byliny. W 2013 roku ustawiono także w porozumieniu z konserwatorem zabytków replikę fontanny kaskadowej, która w 1913 roku była na wyspie Wehrinsel ulubionym miejscem spotkań.”
“W rajskim ogrodzie różanym musi być słychać plusk wody, jaki oferują znajdujące się w centrum ogrodu odrestaurowane fontanny ze zróżnicowanymi strumieniami wody. W tym morzu kolorów, zapachów i kwiecia róż, pnących, płożących, uformowanych w łuki, opadających jak kaskady, rosnących jak krzewy, uformowanych w kule czy piennych, każdy gość Ogrodu Różanego powinien przebywać tu tak długo, aż znajdzie swoją osobistą, ulubioną różę.”
Co treehunterów przyciągnęło do Ogrodu Różanego? Na pewno nie obwody łodyg tysięcy róż. ;)) Właściwie to rozpoczęliśmy od niego wycieczkę, której najbardziej emocjonująca pod kątem dendrologicznym część, miała miejsce już na terenie Polski. Ogród Różany potraktowaliśmy jako ciekawostkę i urozmaicenie podczas “uganiania” się za drzewami. W końcu 40.000 krzewów różanych w setkach odmian, nie spotyka się na co dzień.
Tyle, że treehunter to taka osobowość, że gdzie nie wejdzie, zawsze na pierwszym miejscu wypatruje ciekawostek dendrologicznych. Nie inaczej było w Forst, gdzie już po kilku minutach od wejścia na jego teren, wypatrzyliśmy, m. in. młody egzemplarz ambrowca amerykańskiego o liściach przypominających ulistnienie klonu.
Okazało się, że ciekawostek ze świata drzew znajduje się tu całkiem sporo, ale zanim o nich napiszę, zanurzę się w oszałamiających barwach i zapachach róż. Za wiele to o nich nie napiszę, jednak znacznie łatwiej przychodzi mi opisywanie drzew.
Moim zdaniem nazwa “Ogród Różany”, nie do końca odzwierciedla bogactwo 17-hektarowego terenu, gdyż sugeruje, że możemy spodziewać się tu tylko róż. Tymczasem, największe zagęszczenie różanych krzewów znajduje się na wydzielonym, mniejszym kawałku terenu, chociaż rosnące (porozrzucane) róże, odnajdziemy na całej powierzchni Ogrodu. Niemniej, nie tylko róże charakteryzują to piękne miejsce.
W połowie czerwca, Ogród był “naszpikowany” najrozmaitszymi kwiatami róż. I nie sposób wybrać, które są najpiękniejsze. Czy te w niezbyt głębokich odcieniach, na pograniczu koloru czerwonego i pomarańczowego? A może odmiany w bardzo intensywnej czerwieni?
W końcu – czy najbardziej wyrafinowane, zawierające 100% róży w róży są róże w różanych barwach? ;)) Pozwalam sobie na żarty, aby jakiś tekst sklecić, ponieważ trudno jest treehunterowi o różach pisać. ;))
Tak jak o innych jaskrawych pięknościach w Ogrodzie, rosnących na jego podłodze, która żyzną ziemią jest pokryta i karmi minerałami róże do syta.
Inne cuda różowo-żółtymi kwiatami czarują, zapachami kuszą, upajają duszę. Owady przyciągają, a te przylatują i zażywają kąpieli w różanym pyłku.
W osobistym odkryciu parku i jego różnorodnych obszarów pomoże przewodnik, dostępny przy kasach w formie broszury lub audioprzewodnika. W przewodniku cały obiekt został podzielony na 20 tematycznych i ponumerowanych przystanków, tak że można krok po kroku poznać zabytkowy park oraz wszystkie interesujące informacje i podstawową wiedzę na jego temat.
W Ogrodzie znajdziemy też miejsce dla dzieci. Jest to plac zabaw “Park Śpiącej Królewny” (“Dornröschenpark”). W cieniu wysokich drzew na powierzchni ok. 2.000 m² czekają baśniowe zabawki, zapraszające dzieci do odkrywczej podróży.
Główną atrakcją jest wielki baśniowy zamek z niezliczonymi możliwościami zabawy. Zadaszone siedziska, które są obsadzone pnącymi różami, zapraszają do chwili odpoczynku i posilenia się przekąską.
Dzięki rzucającym wielki cień drzewom, przedstawiającym baśniowy las, oraz pnącym różom i żywopłotom, nostalgicznej latarni, drewnianym płotkom przy głównej alei, a także małym pagórkom plac zabaw “Śpiącej Królewny” nabiera bajkowego charakteru.
DRZEWA
(1) DĄB SZYPUŁKOWY
Jak się okazało, twórcy Ogrodu Różanego pomyśleli też o miłośnikach drzew i posadzili wiele ciekawych okazów, które obecnie odznaczają się już całkiem sporymi rozmiarami. Jednym z nich jest dąb szypułkowy o bardzo krótkim pniu, który zaledwie na wysokości około 1,5 m od gruntu rozchodzi się na trzy masywne przewodniki.
Nie mierzyliśmy drzew w Ogrodzie, gdyż nie było na to czasu. Pomiary były zaplanowane dla innych osobliwości, które rosną po polskiej stronie. Dąb ten był dobrym wstępem do odkrywania kilku innych drzewnych ciekawostek Ogrodu Różanego.
(2) TOPOLA
Drugim okazałym drzewem jest topola. Najprawdopodobniej czarna, ale nie dam głowy, ponieważ nie przyjrzeliśmy się dokładnie jej budowie i cechom. Obwód pierśnicowy pnia drzewa, oszacowaliśmy na około 520-550 cm.
(3) ŚWIERK SERBSKI
Jednym z najcenniejszych drzew Ogrodu Różanego jest świerk serbski o wyjątkowym, szpiczastym pokroju. Świerk serbski jest gatunkiem endemicznym charakterystycznym dla górskich terenów zachodniej Serbii i wschodniej Bośni, rośnie na małym obszarze w środkowym biegu Driny w okolicach Sarajewa. Drzewo odkrył w 1875 roku w górach Tara serbski botanik Josif Pancić.
Wśród wszystkich dotychczas zbadanych gatunków świerk serbski jest uważany za jedną z form najbardziej odpornych na zanieczyszczenia przemysłowe, a szczególnie na kwaśne deszcze.
(4) LIPA SREBRZYSTA
Drzewem, które wyśmienicie wkomponowuje się ciepły, botanicznych charakter Ogrodu Różanego jest lipa srebrzysta, której liście błyszczą srebrem w słonecznym świetle. Drzewo rośnie w pobliżu centrum imprezowego, które zostało otwarte w 2008 r. i powstało na miejscu zbudowanej w 1910 r. restauracji o nazwie Wehrinsel.
Mieści się tam restauracja Rosenflair, z bardzo dobrą kuchnią regionalną, sala rozrywkowa dla 160 osób, sala konferencyjna i sala ślubna Urzędu Stanu Cywilnego Miasta Forst. Dzięki temu romantyczne śluby, w magicznej scenerii zabytkowego parku, są możliwe przez cały rok.
Jak podają źródła – “Wokół budynku, na szczycie nasypu rosły lipy. Zarówno na podwyższeniu przed budynkiem, jak i na zachodzie i południu przed nasypem, teren pełnił funkcje ogródka piwnego i koncertowego. Od czasu Wystawy Róż i Ogrodnictwa w 1913 r. z ogródka piwnego roztaczał się widok na Dziedziniec Różany od strony południowej, a od wschodu na Pawilon Muzyczny.”
INNE OSOBLIWOŚCI
Nie tylko najokazalsze perełki dendrologiczne przykuły naszą uwagę. Wśród drzewnych młodzieniaszków, zachwyciliśmy się przede wszystkim bukiem zwyczajnym w formie ‚Purpurea Pendula’ oraz bukiem pospolitym w formie ‘Asplenifolia’.
KATALPA W OGRODZIE JUBILEUSZOWYM
Na koniec zostawiłem katalpę (surmię bignoniową), która rośnie w bardzo urokliwym zakątku Ogrodu, tzw. Ogrodzie Jubileuszowym. Kwitną tu rośliny drzewiaste, które ukazują zaangażowanie ówczesnego dyrektora ogrodu w działalność Centralnej Komisji Ekspertów ds. Dendrologii i Architektury Ogrodowej w NRD.
Posadzona magnolia, surmia bigoniowa (Catalpa biguonioides) czy skrzydłorzech (Pterocarya fraxinifolia) były w tamtych czasach wyjątkowymi roślinami drzewiastymi i z pewnością niełatwymi do zdobycia.
Uzyskać je można było tylko dzięki dobrym kontaktom i profesjonalnej wymianie ogrodniczej. Dziś w Ogrodzie Różanym rośnie ponad 70 różnych gatunków roślin drzewiastych, m.in. dzięki zaangażowaniu Wernera Gottschalka.
Pod koniec spaceru w Ogrodzie, na trawniku znalazłem robaczywą pieczarkę, co przy panującej wówczas suszy było sporym zaskoczeniem. Być może podlewanie roślin pobudziło grzybnię, która wypchnęła jednego owocnika na światło dzienne. Grzyb jeden wie. ;))
