Moje 12 x TAK dla drzew.

W 1488 roku Bartolomeo Diaz odkrył południowy kraniec Afryki, który nazwał Przylądkiem Burz. Dopiero król portugalski Jan II zdając sobie sprawę z wagi odkrycia zmienił nazwę na Przylądek Dobrej Nadziei. Krzysztof Kolumb, włoski żeglarz i podróżnik w 1492 roku odkrył Amerykę, myśląc, iż dotarł do Indii. Michael Faraday w 1831 r. odkrył zjawisko indukcji elektromagnetycznej, co przyczyniło się do powstania elektrodynamiki. Mikołaj Kopernik udowodnił, że to my się kręcimy, a nie kręci się wokół nas. ;))

Co odkrył Paweł Lenart? Wyjątkowość drzew! Przecież wiadomo o tym było tysiące lat temu. Czyli co odkryłem? Na swój sposób wiele. Moje 12 razy TAK dla drzew to przypomnienie dla każdego, bez wgłębiania się w naukowe terminy i opisy, czym są drzewa i dlaczego są wyjątkowe. To niby takie proste i oczywiste. Czyżby? Gdyby tak było, nie trzeba by było prowadzić walki o drzewa, ustanawiać pomników przyrody, rezerwatów, parków narodowych i innych form ochrony. Krótko mówiąc – nie trzeba by było bronić drzew przed nami samymi. Pamięć ludzka jest krótka i ułomna. A chciwość i zobojętnienie ogromne.

Szkodliwa nowelizacja przepisów ustawy o ochronie środowiska, która weszła od 1 stycznia 2017 roku, dobitnie pokazała, że wiele ludzi zapomniało czym są drzewa i jak pozytywnie wpływają na środowisko i na nas. Wyrżnięto około 2 milionów drzew. Czy wszystkie wycinki były konieczne, przemyślane i nie było innego wyjścia? NIE! Wygrało myślenie “wolnoć Tomku w swoim domku” albo “Trzeba ciąć bo znowu mogą wprowadzić ograniczenie”. Nie wspominając już o okazjach zarobkowych za sprzedaż gruntu bez drzew lub zarobku na samym drewnie.

Gdyby w głowach tych ludzi był zaszczepiony szacunek do drzew i przede wszystkim świadomość, jak ważną rolę pełnią, z pewnością wiele drzew rosłaby nadal, a wycięto by tylko te, które naprawdę zagrażały ludziom, mieniu lub jakiejś istotnej inwestycji. Ale tak się nie stało. Mleko się rozlało. Co tam mleko. Cysterny mleka się wylały i nie zobaczymy już setek tysięcy pięknych i często w dobrej kondycji drzew. Dlatego moje 12 razy TAK dla najwspanialszych roślin na świecie, jakimi są drzewa to wołanie w ich imieniu, że należy się im szacunek, zrozumienie i opieka.

Bez oskarżania kogokolwiek i ziania goryczą. Co się stało już się nie odkręci. Okropna fala “hejtu” do drzew, jaka przetacza się od początku roku, ma nam dać lekcję na przyszłość. Musimy przyznać się, że popełniliśmy olbrzymi błąd. Że sami sobie pogarszamy warunki życia w betonowych dżunglach, jakimi stają się nasze miasta. Jesteśmy częścią przyrody i nie wolno jej nam lekceważyć i eliminować. To zbrodnia dla naszych ciał i dusz. O drzewach należy jak najczęściej rozmawiać i edukować ludzi. Pokazywać je najmłodszym i uczyć, uczyć i jeszcze raz uczyć, że bez drzew, jak bez pożywienia. Wyginiemy.

1. DRZEWA SĄ PIĘKNE

– powiedział Piotr Gach. Prosto, bezpośrednio i jakże trafnie. Przypatrz się drzewom. Obejrzyj je od “stóp do głów”. Drzewa są piękne. Potężne dęby, pachnące lipy, strzeliste świerki, majestatyczne platany czy karłowate cisy. Drzewa są piękne. Te młode i te stare. Często moi znajomi, kiedy pokazuję im zdjęcia drzew mówią – “Paweł, ale piękne zdjęcie”. A ja dodaję – gdyby nie piękny obiekt fotografii, nie byłoby ładnego zdjęcia. Drzewa są piękne! 

2. DRZEWA ROSNĄ W MIEJSCU. TO MISTRZOWIE CIERPLIWOŚCI

To druga, wielka prawda o drzewach. Zatrzymaj się kiedyś przy starym drzewie i pomyśl sobie, jaki z niego niesamowity hazardzista i ryzykant. Drzewo, wrastając korzeniami w ziemię, nie wie, co go czeka w przyszłości w tym miejscu. Bierze na siebie (u ludzi mówi się – na klatę) wszelkie ryzyka związane z pogodą, działalnością człowieka, szkodników, grzybów, itp. Nie wie, czy w tym miejscu nie przejdzie gwałtowny wiatr lub nie wystąpi ogromna ulewa, która podmyje jego system korzeniowy i go wywróci. Drzewo potrafi rosnąć w miejscu 1000 i więcej lat. To się nazywa determinacja i przywiązanie do ziemi! Szacunek! ;))

3. DRZEWA SĄ WYSOKIE

40, 50, 60, a może 100 metrów i więcej. Czy nie zachwyciłeś się kiedyś wysokością drzew? Długachne świerki lub sosny budzą podziw. To kolejna, unikatowa cecha wyróżniająca drzewa w świecie roślin. Przypatrz się kiedyś topolom włoskim, sosnom, daglezjom lub świerkom, rozbujanym na wietrze. Drzewa tańczą. Mocniej, słabiej w różnych kierunkach. Pójdź do parku lub na skraj lasu przy umiarkowanym wietrze i porównaj ludzki taniec lub balet do kołyszących się drzew. Aż dziw bierze, jak wiele mamy wspólnego z drzewami. ;))

4. DRZEWA PACHNĄ

To też jedna z podstawowych zalet drzew. Czy nie upajałeś się kiedyś zapachem kwitnących lip, robinii lub wiśni? Co na wiosnę nas tak zachwyca, poza wybuchem soczystej zieleni i różnorodnością kwiatów? Zapachy. Zapachy wiosny skondensowane w “perfumach” drzew. Każdy gatunek ma swój indywidualny zapach. Drzewa oczarowują swoimi zapachami świat owadów, zwierząt i ludzi. Już wkrótce zakwitną lipy. Przypomnij sobie wtedy ten punkt. ;)) Wejdź do boru sosnowego, powąchaj szyszki, żywicę i igły sosny. I nawet jesienią, kiedy w lesie mamy już na ściółce dywan liści, ich zapach jest wspaniały. Czy potrzebujesz coś jeszcze? Drogerie i Rossmann z całą swoją ofertą mogą się schować. ;)) 

5. DRZEWA ZACHWYCAJĄ ILOŚCIĄ GATUNKOWĄ

Miliony lat ewolucji wykształciły tysiące gatunków drzew. Różnorodność gatunkowa drzew jest nie do opisania. Pokrój, budowa liści, igieł, korzeni, kory, wysokość, grubość. Wszystko. Dosłownie wszystko jest inne. Czasami zdecydowanie, czasami subtelnie. Drzewa zachwycają swoimi kształtami, czasami tak fikuśnymi i intrygującymi, że trzeba się długo zastanawiać, o co drzewu chodzi. Drzewa, dostosowując się do warunków potrafią przybrać formy i wygląd rodem z “Baśni tysiąca i jednej nocy”.

6. DRZEWA SĄ ZRÓŻNICOWANE W OBRĘBIE WŁASNEGO GATUNKU

Żeby było ciekawiej – drzewa, nawet w obrębie swojego gatunku, potrafią w mistrzowski sposób ukazywać najpiękniejsze oblicza Matki Natury. Porównaj starą sosnę, rosnącą gdzieś na otwartym terenie do sosny w lesie gospodarczym. Jakby dwa odrębne gatunki i dwa inne światy. To potrafi każdy gatunek drzew. I tu ponownie należy wspomnieć o analogii do człowieka, który w obrębie własnego gatunku potrafi “uformować” osobniki, jakby z innego świata. ;)) Tylko odbiór wizualny, czasami bywa inny. ;))

7. DRZEWA TO WSPANIAŁY SUROWIEC, DAJĄ CIEŃ I TLEN

Lasy gospodarcze. Plantacje drzew lub tzw. “karne szeregi”. Drzewa dały się nam podporządkować. Sadzimy je, pielęgnujemy, wycinamy i wytwarzamy z ich organizmów miliony wyrobów. Przemysł meblarski kwitnie. Robimy panele, szafy, krzesła, rzeźby, beczki, papier, budujemy domy. Drewno to jeden z najcenniejszych surowców na ziemi i bardzo odnawialny. Bez drewna nie można sobie wyobrazić funkcjonowania współczesnego świata. I dlatego – przywołując Petera Wohllebena – w każdym lesie, powinien być taki obszar, aby pozwolono niektórym drzewom godnie zestarzeć się i zakończyć żywot w sposób naturalny. Nie wolno 100% lasu traktować tylko gospodarczo.

Drzewa dają cień i tlen. Chociaż ostatnio zaczyna nam się “wmawiać”, że źródłem tlenu jest woda, a rola drzew w produkcji tlenu jest minimalna. Zdrowe drzewa produkują mnóstwo tlenu. Czystego, potrzebnego i niezbędnego nam do życia. Cień. Czym jest cień drzew w upalny dzień? Odpowiedzi poszukaj podczas upału, chociażby w miejskim parku. Zobacz, które ławki są najbardziej okupowane przez ludzi. Te w cieniu dużych drzew. Drzewa obniżają temperaturę, regulują wilgotność powietrza i pozwalają schować się przed upałem.

8. DRZEWA EMANUJĄ DOBRĄ ENERGIĄ

Wiele ludzi to kwestionuje. Drzewo to dla nich po prostu roślina, chociaż efektownie wyglądająca. Naukowcy swoje, “zwykli” ludzie swoje, a Ci bardziej “zadrzewieni” też swoje. Czym jest dobra energia drzew? Jak ją rozpoznać, wchłonąć i poczuć? To temat na grubą książkę. Takie zresztą już się kiedyś ukazały. Drzewa nie otwierają swoich tajemnic dla wszystkich. Trzeba kierować się do nich szczerą miłością i szacunkiem. Trzeba je poznać, zrozumieć i często z nimi przebywać. Osobiście poznałem już kilka, energetycznych tajemnic drzew. Może kiedyś napiszę o tym więcej. Natomiast wiem jedno. Drzewa mają ogromną energię i nigdy tego nie zakwestionuję. 

9. DRZEWA ŁAGODZĄ EMOCJE I STANY NAPIĘCIA

Klasycznym przykładem dla zobrazowania tego punktu jest badanie, przeprowadzone w więzieniach. W otoczeniu drzew, więźniowie są łagodniejsi, dokonują mniej przestępstw i rozbojów. Bez drzew są agresywniejsi i bardziej nieprzewidywalni. Co to najogólniej oznacza? Że nawet ludzie, którzy w pewnym momencie swojego życia zbłądzili, wpadli w macki przestępstw i uważają, że są “twardzielami”,  “poddają” się łagodzącemu wpływowi drzew. Z ludźmi, niemającymi konfliktów z prawem jest podobnie. Dzieciaki bawiące się na podwórku w otoczeniu drzew są emocjonalnie spokojniejsze niż na gorącym placu zabaw bez drzew.

10. DRZEWA SĄ TAJEMNICZE

W obecnych czasach możemy drzewo prześwietlić od korzeni do szczytów korony. Specjalne tomografy, sondy, pozwalają nam dowiedzieć się prawie wszystkiego, co się dzieje we wnętrzu drzewa. No właśnie prawie. Zawsze zostaje doza tajemniczości i/lub niepewności. I chociaż postęp nauki i dziedzin, związanych z dendrologią jest ogromy, zawsze pozostaje coś do odkrycia… Człowieka też można prześwietlić wzdłuż i wrzesz, ale nie dajemy rady poznać jego umysłu i odczytać tajemnic duszy. Z duszą drzewa jest podobnie. Najbardziej tajemnicze są stare drzewa. Stań kiedyś przy kilkuset letnim drzewie i zastanów się nad jego tajemnicą. Otwórz umysł i spróbuj ją chociaż częściowo poznać… Gwarantuję Ci, że odejdziesz od niego z tysiącem znaków zapytania. ;))

11. POD DRZEWAMI ROSNĄ GRZYBY

Czy jest w jesiennym lesie coś piękniejszego niż świecący łeb dorodnego prawdziwka w lesie bukowo-dębowym w złotej szacie jesiennych liści? Jest. Dwa takie prawdziwki. ;)) To część mojej pasji i wielu tysięcy osób. Doświadczony grzybiarz wie, że poszczególne i najcenniejsze gatunki grzybów są związane z danymi gatunkami drzew. Na próżno szukać koźlarza w olchach lub prawdziwka w klonach. W sosnach znajdziemy m.in. maślaki, prawdziwki i podgrzybki, w topolach osikach – koźlarze czerwone, a pod bukami lejkowce dęte. Grzyby są nietrwałe w związkach. Często “skaczą” po różnych gatunkach drzew i dobierają je wiekowo. Bez drzew wiele gatunków grzybów nie urośnie. To kolejne, niezwykłe dobrodziejstwo drzew.

12. DRZEWA SĄ FENOMENEM

To mój ostatni punkt, chociaż znalazłoby się ich znacznie więcej. Wszystko to, co powyżej napisałem o drzewach, skłania mnie do jednej, zasadniczej konkluzji. DRZEWA SĄ FENOMENEM. TO WSPANIAŁE I TAJEMNICZE ORGANIZMY, DOBRE, NIEZWYKLE POŻYTECZNE I  WYJĄTKOWE. TO JUŻ KIEDYŚ WSZYSTKO ZOSTAŁO POWIEDZIANE. ZBYT CZĘSTO WSPÓŁCZESNY CZŁOWIEK O TYM ZAPOMINA. I DLATEGO MOJE 12 RAZY TAK DLA DRZEW TO PROŚBA, WOŁANIE I APEL. SZANUJMY DRZEWA I MĄDRZE NIMI GOSPODARUJMY! UCZMY SWOJE “zatablecone, zafejsbukowane i żyjące we współczesnym Matrixie” POCIECHY OD MAŁEGO, ŻE DRZEWO TO PRAWDZIWY I ŻYWY SKARB!