Do piątku ciepło, miejscami z opadami deszczu i burzami. Weekend zimny/bardzo zimny z silniejszym wiatrem oraz dynamiczną aurą.

Prognoza pogody i optycznie w niebo 12.09.2022r. – 18.09.2022r.

W mijającym tygodniu mieliśmy sporo pogodowych wydarzeń wartych omówienia. Numerem jeden jest niezwykła ulewa w Gorzowie Wielkopolskim ze stacjonarnej komórki burzowej. W czwartek nad południowo-zachodnią Polską utworzył się silny i dość rozległy układ burzowy, który przemieszczał się na północny-wschód. Do tego pod koniec tygodnia mieliśmy spore różnice temperatur między zachodnią i wschodnią Polską. Weekend w wielu miejscach upłynął przy zmiennej pogodzie z komórkami konwekcyjnymi przynoszącymi przelotne ulewy i burze, niedziela obficie potraktowała opadami część wschodniej ściany naszego kraju. Ukazał się też najnowszy KBW.

(1) REKORDOWA ULEWA W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM

Niezwykły incydent burzowy został szczegółowo omówiony w odrębnym artykule przez gospodarzy Meteomodelu. Przytoczę jego fragmenty. “W nocy z 7 na 8 września 2022 roku we wschodniej części Gorzowa Wielkopolskiego mieliśmy do czynienia z gwałtowną burzą, w czasie której suma opadu w krótkim czasie przekroczyła dotychczasowe rekordy. W nieco ponad 3 godziny suma opadu na stacji IMGW-PIB osiągnęła aż 130.4 mm – bijąc poprzedni absolutny rekord dobowy z 8 sierpnia 1977 (77.4 mm). Chyba najbardziej niezwykłym faktem jest to, że w istocie dotychczasowy rekord dobowy został pobity zaledwie w ciągu godziny – między 7:00 a 8:00 czasu lokalnego (5-6UTC) spadło aż 77.6 mm. Co więcej, zmierzona w ciągu tych trzech godzin suma opadu – wspomniane wcześniej 130.4 mm – była wyższa od dotychczasowego rekordu miesięcznego września. Najwilgotniejszy wrzesień w latach 1951-2021 wystąpił w Gorzowie w roku 2001, kiedy przez cały miesiąc spadło 114.7 mm. Jasne staje się, że dla tej konkretnej stacji był to opad wybitnie ekstremalny. 

Analiza danych radarowych i danych z systemu RainGRS (IMGW-PIB) wskazuje dodatkowo, że właściwy rdzeń opadu nie znajdował się bezpośrednio nad stają meteorologiczną IMGW, a około 3 kilometry na południowy wschód od niej. Tam, wg ww. systemu miało spaść absurdalne wręcz 265 mm opadu, co znaczyłoby, że jest to jeden z najsilniejszych opadów kiedykolwiek zmierzony w naszym kraju. Należy jednak wskazać, że z uwagi na opady gradu, wskazania RainGRS najprawdopodobniej są nieco przeszacowane. Mimo to wiele wskazuje, że w miejscu największego natężenia opadu spaść mogło nawet 230 mm.

Potwierdzać to mogą wskazania amatorskiej stacji meteorologicznej położonej zaledwie kilometr od rdzenia (w okolicy Czechowa). Wg pomiarów tejże stacji opad rozpoczął się między 4:44 a 4:49 czasu lokalnego i trwał do 8:14 czasu lokalnego, a więc w przybliżeniu 3.5 godziny. W tym czasie spadło 218.7 mm (!) opadu. Dane z tej stacji potwierdza system RainGRS, który jak już wspomniano wskazuje nawet wartości nieco wyższe – w tym punkcie około 245 mm. Rozkład sum opadu, estymowany przez RainGRS, wskazuje, że o ile był to opad skrajnie ekstremalny, o tyle jego zasięg nie był duży. Sumy wyższe od 100 mm notowano w zasadzie na obszarze o średnicy około 8km. W zachodniej części miasta opady były wręcz niewielkie i miejscami ledwo osiągały 10 mm. Widać to na poniższej mapie (źródło datastore IMGW-PIB).”

“Oczywiście tak wysokie opady wyrządziły znaczne szkody. Można powiedzieć, że szczęściem w nieszczęściu był fakt, że rdzeń opadu znalazł się w zasadzie poza granicami miasta.”

Na YouTube pojawiły się filmy z gorzowskiego potopu:

1) https://youtu.be/gXgk_U6bV84

2) https://youtu.be/UzpCyZC6_FM

3) https://youtu.be/xcPZsOEpkEs

4) https://youtu.be/EZvY1Ljm_7A

Źródło: METEOMODEL.PL ( https://blog.meteomodel.pl/burza-w-gorzowie-wielkopolskim/ )

(2) UKŁAD BURZOWY W POŁUDNIOWO-ZACHODNIEJ POLSCE

W czwartek w godzinach popołudniowych nad południowo-zachodnią Polską powstał rozległy układ burzowy, który przemieszczał się w kierunku północno-wschodnim. Przyniósł on silny wiatr, który w wielu miejscach spowodował szkody wiatrowe, spore ulewy (miejscami przekraczające 30-40 mm) oraz bardzo wysoką aktywność elektryczną, zarówno doziemną, jak i poziomą. 

Nad Wrocław układ zaczął docierać po godzinie 16. Na niebie pojawiły się efektowne chmury wału szkwałowego, za którym nadciągała właściwa ulewa z wiatrem i bijącymi piorunami. Paradoksalnie, była to najsilniejsza burza w tym sezonie we Wrocławiu. Miesiące letnie (czerwiec, lipiec i sierpień) nie przyniosły takiej burzy. Jej fragment nagrałem na dwóch filmach. Zachęcam do ich obejrzenia:

1) https://drive.google.com/drive/folders/1tKT3AlMdfDnymwLIU5aHBy3SJHSZnLKF

2) https://drive.google.com/drive/folders/1kruvU5xq3vmUz9caKCUa-rdCieTGEa5f

Warto dodać, że silniejsze burze zanotowano również w innych częściach kraju, w tym w Małopolsce, gdzie także wystąpiły silniejsze opady i duża aktywność elektryczna. Sobota przyniosła sporo przelotnych opadów i lokalnych burz. Jedna z nich ponownie przetoczyła się nad Wrocławiem. Była znacznie słabsza od czwartkowej, ale solidnie poczęstowała deszczem. Jej fragment też nagrałem na filmie:

1) https://drive.google.com/drive/folders/17VKmA7i3ibX6oE96l89zAiBrjiHu8CNy

(3) JEDENASTY KBW 2022

Patrząc na najnowszy, jedenasty już Klimatyczny Bilans Wodny 2022 można stwierdzić, że to co najgorsze pod względem wiosenno-letniej suszy w tym roku, na szczęście jest za nami. W lipcu i sierpniu przeszła kulminacja suszy, oczywiście do stanu idealnego droga jest bardzo odległa. Jak podają specjaliści z IUNG-PIB – “W jedenastym okresie raportowania tj. od 1 lipca do 31 sierpnia 2022 roku średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie którego dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -77 mm. W rozpatrywanym sześciodekadowym okresie wartość KBW uległa zwiększeniu aż o 46 mm w stosunku do poprzedniego okresu (21 VI – 20 VIII). 

Deficyt wody dla roślin uprawnych występował w całym kraju. Największy deficyt wody notowano na terenie centralnej części Pojezierza Mazurskiego od -120 do -199 mm. Duże niedobory stwierdzono także na terenie Pojezierzy: Wielkopolskiego i w zachodniej części Pomorskiego, na Nizinie Wielkopolskiej, na Pobrzeżu Słowińskim, od -120 mm do -189 mm. Nieco mniejszy deficyt wystąpił w Kotlinie Sandomierskiej od -120 mm do -169 mm. Na dużym obszarze kraju niedobory wody wynosiły od 0 do -119 mm. W wyniku występujących warunków wilgotnościowych w jedenastym okresie raportowania, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na terytorium Polski.”

♦ Źródło i więcej na ten temat: https://susza.iung.pulawy.pl/

(4) OPADY

Pierwsza część mijającego tygodnia upłynęła pod berłem wyżowej spokojnej pogody. Poranki były rześkie, miejscami zimne. Opadów nie notowano na przeważającym obszarze kraju, a te które wystąpiły były symboliczne.

Do czwartkowego południa było spokojnie, poza Gorzowem Wielkopolskim, które doświadczyło historycznej ulewy.

Później nadciągnął front z opadami deszczu i burzami, który przyniósł dynamiczną aurę. W pogodzie rozpoczęły się głębsze i dłuższe zmiany. 

Koniec tygodnia to sporo przelotnych opadów, miejscami w akompaniamencie burz i silniejsze opady o charakterze ciągłym w pasie Polski wschodniej.

♦ Mapy z dobowymi rozkładami sum opadów ⌈mm⌉: https://www.imgw.pl/

(5) TEMPERATURY

Jeżeli chodzi o temperatury to od początku tygodnia zauważalny był podział kraju na cieplejszy zachód i chłodniejszy wschód.

O ile we wschodniej połowie Polski temperatury kształtowały się na podobnym poziomie, o tyle na zachodzie zaczęły rosnąc. Miejscami zrobiło się gorąco.

Kulminacja ocieplenia nastąpiła w czwartek przed nadejściem burzowo-deszczowego frontu. W piątek wyraźnie ochłodziło się w północno-wschodniej ćwiartce Polski, w pozostałych regionach było jeszcze ciepło lub bardzo ciepło.

W sobotę ochłodzenie pogłębiło się, a jeszcze bardziej w niedzielę.

♦ Źródło i mapy: METEOPROGNOZA.PL

Tymczasem na pogodowym horyzoncie widoczny jest silniejszy powiew jesiennej dynamicznej i chłodnej/zimnej pogody. O ile do piątku będzie jeszcze ciepło, o tyle przed weekendem zacznie się dość znaczne ochłodzenie, które przyniesie duże spadki temperatury, miejscami z przymrozkami, a w wyższych partiach gór opady śniegu.

Poniedziałek, 12 września 2022

Na początku nowego tygodnia we wschodnich regionach naszego kraju, tj. na Podlasiu, we wschodniej i środkowej części woj. warmińsko-mazurskiego, na Mazowszu, Lubelszczyźnie i Podkarpaciu przeważać będzie spore zachmurzenie, ale opady będą niewielkie. W miarę upływu dnia zaczną zanikać. Inaczej zapowiada się pogoda w południowo-wschodniej części kraju, gdzie opady deszczu prognozowane są przez cały dzień. Tam też będzie najzimniej – zaledwie 8-9 stopni C w Bieszczadach, 10-12 stopni C w głębi województwa podkarpackiego, na wschodzie Małopolski, Podlasiu, Roztoczu oraz 13-14 stopni na Mazowszu i Lubelszczyźnie.

Na pozostałym obszarze należy spodziewać się więcej przejaśnień, jednak w wilgotnym powietrzu będą rozwijać się chmury, z których na Pomorzu, w Wielkopolsce, na Ziemi Lubuskiej i Dolnym Śląsku mogą wystąpić niewielkie przelotne opady deszczu. W rejonach z przebłyskami Słońca odnotuje się 18-20 stopni C. Wiatr na zachodzie i Pomorzu słaby, chwilami umiarkowany, poza tym umiarkowany, a na wschodzie nieco silniejszy, północny i północno-zachodni.

Wtorek, 13 września 2022

We wtorek o poranku w wielu regionach wystąpią mgły. Dodatkowo, poza krańcami zachodnimi i wschodnimi temperatura spadnie do zaledwie kilku stopni powyżej zera (niewykluczone przygruntowe przymrozki) – w regionach podgórskich, w Górach Świętokrzyskich, centrum, na Kujawach, lokalnie w rejonie Zatoki Gdańskiej oraz na Warmii i Mazurach mogą pojawić się przejaśnienia i rozpogodzenia. W ciągu dnia przeważać będzie słoneczna pogoda, jednak do regionów zachodnich oraz nad Pomorze zaczną nadciągać chmury frontu atmosferycznego, które przyniosą opady deszczu.

Najchłodniej będzie na Podlasiu, wschodzie Mazowsza, Lubelszczyźnie i Podkarpaciu oraz w regionach, w których najszybciej wzrośnie zachmurzenie, zwłaszcza na Pomorzu. W tych regionach termometry wskażą 17-18 stopni C. Na pozostałym obszarze odnotuje się od 19 do 21 stopni C, a najcieplej będzie na Kujawach, w Wielkopolsce i na Opolszczyźnie, gdzie temperatury wzrosną do 22-23 stopni C. O jeden/dwa stopnie cieplej może być na Dolnym Śląsku. Wiatr będzie umiarkowany, chwilami silniejszy – zwłaszcza na północy i zachodzie, z kierunków południowych i południowo-zachodnich.

Środa, 14 września 2022

W środę zacznie napływać cieplejsze powietrze, dlatego nigdzie nie prognozuje się przymrozków. Zachmurzenie wzrośnie i pojawią się niewielkie opady deszczu. W ciągu dnia na północy i wschodzie dominować będzie słoneczna pogoda, ale lokalnie nie wyklucza się wystąpienia przelotnych słabych opadów deszczu. Podobnie będzie na zachodzie, jednak od Śląska i Małopolski zacznie nadciągać front atmosferyczny, który w dzielnicach południowych przyniesie opady deszczu i to o dość dużym natężeniu.

Najchłodniej będzie na Pomorzu, Warmii i Mazurach, północy Mazowsza oraz na Podlasiu. W tych regionach odnotuje się maksymalnie 18-19 stopni C. Na przeważającym obszarze kraju termometry wskażą 20-22 stopnie C, a najcieplej będzie w Małopolsce, na Śląsku i Podkarpaciu – przed wejściem strefy z opadami deszczu, temperatura wzrośnie do 23-24 stopni C. Wiatr umiarkowany, w regionach Polski północnej, wschodniej i centralnej silniejszy, na wybrzeżu porywisty, w porywach do 60-65 km/h, zachodni i południowo-zachodni.

Czwartek, 15 września 2022

W nocy z środy na czwartek przez południowe i południowo-wschodnie regiony kraju, a niewykluczone, że również w centrum przejdzie strefa intensywnych opadów i burz. W ciągu dnia Polska zacznie dostawać się pod wpływ słabego klina wyżowego, ale i tak rozwinie się sporo chmur kłębiastych i kłębiasto-warstwowych. Poza krańcami południowymi nie przyniosą one opadów. Lokalne opady i burze mogą wystąpić w regionach podgórskich. Na termometrach odnotuje się od 16-17 stopni C na Pomorzu i 18-19 stopni C w głębi kraju do 21-22 stopni C w Małopolsce, na Podkarpaciu oraz Roztoczu. Wiatr umiarkowany, w północnych regionach kraju silniejszy, z kierunków zachodnich.

Piątek, 16 września 2022

W piątek rozpoczną się istotne zmiany w pogodzie, ponieważ nad wschodnim Atlantykiem, aż po Grenlandię i dalej nad Arktykę będzie się rozciągać rozległy układ wysokiego ciśnienia, który zepchnie znad okolic Islandii niż w rejon Skandynawii. Tym samym do Polski zaczną napływać zimne, polarnomorskie masy powietrza, ale na krótko. Następnie spłynie jeszcze zimniejsze powietrze arktyczne od strony Morza Norweskiego.

W piątek na termometrach odnotuje się od 14 stopni C na Pomorzu Gdańskim do 17-19 stopni C na pozostałym obszarze Polski, jednak chwilami silniej wiejący wiatr z zachodu i północnego-zachodu, osiągający w porywach do 65 km/godz., a na wybrzeżu nawet 80 km/godz. spowoduje zwiększenie odczucia chłodu. Zachmurzenie będzie zmienne i mogą występować przelotne opady deszczu, lokalnie burze.

Weekend, 17-18 września 2022

Przyszły weekend zapowiada się bardzo zimno jak na połowę września ze zmiennym zachmurzeniem i licznymi przelotnymi opadami. W napływającej z północnego-zachodu arktycznej masie powietrza, w ciągu dnia będą rozwijać się chmury kłębiaste, które przyniosą przelotne opady deszczu, a lokalnie – z racji obniżonej izotermy 0 stopni – również drobnego gradu. Lokalnie wystąpią burze. W górach na wysokości powyżej 1 300 m n.p.m. prognozuje się opady śniegu. W ciągu dnia odnotuje się maksymalnie od 12 do 14 stopni C, jednak dość silny i silny, zimny wiatr z północnego-zachodu spotęguje odczucie zimna. Na ten moment trudno wskazać ile dni potrwa ten zimny incydent.

Na stronach IMGW pojawiła się eksperymentalna prognoza długoterminowa temperatury i opadu w okresie od października 2022 r. do stycznia 2023 r., z którą można zapoznać się klikając w link: Eksperymentalna progn. długoterminowa temp. i opadu na 10 2022 r. – 01 2023 r.

OPTYCZNIE W NIEBO 12.09.2022r. – 18.09.2022r.