Dąb szypułkowy „Nestor” – druga prezentacja. Wiosenne przebudzenie.

Za półtora miesiąca, dokładnie od 1 czerwca, rozpocznie się głosowanie na Drzewo Roku 2019. Wśród szesnastu finalistów, wybranych przez Jury Klubu Gaja mamy swoje wrocławskie drzewo. To dąb szypułkowy “Nestor”, którego pierwszą prezentację zrobiłem na blogu w dniu 7-ego marca 2019 roku.

Jakże odmienionego Nestora zobaczyłem dzisiaj, w stosunku do jego oględzin w pochmurny dzień na początku marca. Drzewo “rwie” się do wegetacji i soczyście się zazieleniło, a jego delikatne i jeszcze drobne listki, mienią się odcieniami ciepłej żółci i zieleniny na tle bezchmurnego nieba, w promieniach wiosennego Słońca.

We Wrocławiu rozpoczęło się wiosenne “Quercus Show”. Część dębowych staruszków jeszcze śpi, ale niektóre już nie wytrzymały i pokrywają swoje korony nowym garniturem liści. Pięknie to wygląda. Z dnia na dzień wszystko się zmienia. “Nestor” ma swój temperament i nie bacząc na pozostałą, dębową i przeważnie jeszcze śpiącą starszyznę, ostro rozpoczął strojenie się przed czerwcowym konkursem.

Gospodarze szkoły podstawowej nr 50 we Wrocławiu, którzy zgłosili udział Nestora w konkursie, tak napisali o historii wyjątkowego dębu, po powzięciu informacji o jego awansie do finału: “Dąb Nestor jest symbolem naszej szkoły. Nikt nie wyobraża sobie Szkoły Podstawowej nr 50 we Wrocławiu bez tego okazałego drzewa. Historia jego życia, którą mógłby nam opowiedzieć jest niesamowicie ciekawa.

Dąb Nestor został posadzony jeszcze w XIX wieku w zupełnie innym państwie czyli w Niemczech w osadzie Rosenthal leżącej na obrzeżach Breslau. Wraz z innymi dębami był ozdobą rozległego ogrodu pałacowego należącym do rodziny Uthmann und Schmolz von de Brück genannt Angermund.

Ostatnie zdjęcia budowli, otoczonej bujną zielenią widnieją na pocztówkach z 1912 r. Niestety po pałacu nie został żaden widoczny ślad, nasz dąb jest jedynym żywym świadkiem jego istnienia. Gdy w 1928 r. osadę Różanka włączono do granic Breslau, wokół dębu powstało osiedle domków jednorodzinnych. Mimo zmiany krajobrazu okolica nadal była spokojna, aż do 1945 roku, gdy wokół zaczęły toczyć się ciężkie walki o zdobycie Festung Breslau.

Szczęśliwym trafem drzewo nie ucierpiało i nie zmieniając miejsca znalazło się w nowym państwie. Polscy architekci docenili sędziwego Nestora i planując nowe osiedle z wielkiej płyty, umieścili go tuż za budynkiem tysiąclatki -SP 102 (potem Gimnazjum 27). Szybko okazało się, że jedna podstawówka to za mało. Tuż obok zaplanowano następną, dodatkowo z dużą salą sportową i basenem.

I tym razem dąb miał szczęście, nie ucierpiał podczas budowy naszej „pięćdziesiątki”. Szkoła została usytuowana tak, że możemy podziwiać Nestora z sal wychodzących na północny zachód. Od pierwszych dni istnienia szkoły czyli od 1982 roku wzięliśmy drzewo pod swoją opiekę. W 1990 roku ogłosiliśmy konkurs i w końcu bezimienny dąb stał się Nestorem. 15 listopada 1990 r. nastąpiło uroczyste nadanie imienia.

Dla potomności uczniowie wypalili na drewnianej desce najważniejsze informacje o dębie. Dzięki takiemu dokumentowi wiemy, że drzewo miało wówczas 380 cm w obwodzie i ok. 17 metrów wysokości, a wiek oszacowano na około 190 lat. Dzisiaj ma już 435 cm (według mojego pomiaru z dziesiejszego dnia, obwód wynosi 451 cm) w obwodzie i ok. 20 metrów wysokości, wiek ok. 220 lat, czyli przez 28 lat przyrósł na grubość 55 cm.

Natomiast 30 grudnia 2008 r. uchwałą Rady Miejskiej Wrocławia dąb Nestor stał się pomnikiem przyrody. Nasze drzewo jest wyjątkowe ponieważ większość dębów we Wrocławiu, które są pomnikami rośnie na terenach zielonych np. w parkach, lasach, ogrodach, wałach nad Odrą, Oławą czy Ślęzą. Nestor jako jeden z niewielu ostał się wśród rosnących wokół niego budynków. Zwłaszcza, że w 2017 roku wzniesiono kolejny, tym razem wysoki blok mieszkalny, którego balkony prawie dotykają gałęzi drzewa.

Jako społeczność szkolna nie wyobrażamy sobie życia bez Nestora. Wyznacza nam coroczne rytmy przyrody. Gdy przychodzimy we wrześniu do szkoły wita nas szumem zielonych liści. Aż do późnej jesieni spędzamy każdą przerwę przy nim. Obserwujemy zmianę koloru na żółty, złoty, brązowy. Potem przychodzą zimowe dni i niekiedy gałęzie pokrywają się śniegiem. Wówczas podczas lekcji podziwiamy go przez okna wypatrując oznak wiosny.

W końcu Nestor nieśmiało się zazielenia, a my pełni nowych sił znowu biegamy wokół niego na przerwach. Gdy już wspaniale rozkwitnie jest dla nas schronieniem od upałów oraz miejscem obserwacji ptaków, które często przysiadują na jego rozległych konarach. Mimo tego, że teren szkoły jest ogromny, my i tak najchętniej bawimy się przy dębie.

Dąb jest również obecny w naszych działaniach. Organizujemy wystawy prac plastycznych i literackich, konkursy na grafikę na stronę internetową naszej szkoły, gdzie obowiązkowym elementem jest Nestor. Grafika zmienia się co miesiąc tak, aby można było podziwiać prace wielu uczniów. Urządzamy plenery malarskie Nestora. Sadziliśmy wokół niego cebulki krokusów oraz tulipanów w ramach akcji „Ukwiecamy Wrocław”, tak aby na wiosnę zanim wypuści liście miał kolorowe otoczenie.

Nestor stał się także drzewem, które łączy to co podzielone. Jak do tego doszło? Od momentu powstania dwóch szkół obok siebie wyznaczał umowną granicę pomiędzy nimi. Mimo braku płotu każdy wiedział, że od dębu zaczyna się teren SP 50, a kończy Gimnazjum 27( wcześniej SP 102). Każda szkoła osobno organizowała swoje festyny rodzinne tak usytuowane za budynkami szkolnymi, aby jeden drugiemu nie przeszkadzał. Jednakże, gdy w 2016 r. gdy dowiedzieliśmy, że gimnazjum zostanie włączone do SP 50 postanowiliśmy zorganizować wspólny festyn.

Problemem było miejsce. I wtedy komitet organizacyjny z dwóch szkół naturalnie zaproponował teren obok dębu. Pod koniec festynu, na który oprócz społeczności szkolnych przybyli licznie mieszkańcy osiedla Różanka, stanęliśmy wokół Nestora i połączyliśmy dwa ogromne kolorowe łańcuchy w jeden.

W ten sposób w dniu 4 czerwca 2017r. dąb stał się świadkiem, a jednocześnie symbolem zjednoczenia dwóch szkół. Od tej pory nasze festyny rodzinno–osiedlowe zawsze obserwuje Nestor – tak było 2 czerwca 2018 roku i tak będzie w 1 czerwca 2019r., a potem w następnych latach.

W tym roku z okazji 100 lecia Odzyskania Niepodległości zostawimy pamiątkę w postaci nowej tabliczki z aktualnymi danymi Nestora. Będzie to nić łącząca nas z przyszłymi być może jeszcze nie istniejącymi pokoleniami.

Źródło: https://www.sp50.wroclaw.pl/attachments/article/1510/D%C4%85b%20Nestor.pdf