Aktualności
- 20 cze, 2022
Bilans wiosny 2022.
Bilans wiosny 2022.
Już jutro rozpocznie się astronomiczne lato, w związku z czym warto spojrzeć, jak kształtowały się temperatura, opady i usłonecznienie podczas minionej wiosny meteorologicznej, która obejmuje miesiące marzec, kwiecień i maj.
TEMPERATURY
Średnia obszarowa temperatura powietrza wiosną 2022 r. wyniosła w Polsce 7,6°C i była o 0,6 stopnia niższa od średniej wieloletniej dla tego sezonu (klimatologiczny okres normalny 1991-2020). Tegoroczną wiosnę należy zaliczyć do chłodnych termicznie. Najcieplejszym regionem Polski było Podkarpacie, gdzie średnia obszarowa temperatura powietrza wyniosła 8,4°C, a warunki termiczne sklasyfikowano jako chłodne (podobnie było w pozostałych regionach klimatycznych poza Karpatami, gdzie wiosna 2022 roku była lekko chłodna). Najchłodniejszym regionem był natomiast Pas Pobrzeży i Wybrzeży Południowobałtyckich, gdzie średnia temperatura wiosną wyniosła tylko 7,2°C i była o 0,5 stopnia niższa od normy.
Według klasyfikacji rangowej średniej temperatury sezonu, obejmującej okres od 1951 r., wiosna 2022 r. plasuje się na 38. pozycji. Była to osiemnasta najcieplejsza wiosna w XXI wieku (chłodniejsza o 2,2 stopnia od najcieplejszej wiosny 2007 r.). Najchłodniejsza od początku II połowy XX wieku była wiosna 1955 r., kiedy średnia obszarowa temperatura powietrza wyniosła tylko 4,8°C.
Przestrzenne zróżnicowanie temperatury powietrza wiosną pokazuje, że wartości średniej temperatury powietrza na całym obszarze kraju (poza pasmami górskimi) malały z południowego zachodu na północny wschód, a także wraz ze zmianą wysokości.
Występujący od szeregu lat silny wzrostowy trend temperatury powietrza na obszarze Polski był wiosną 2022 r. kontynuowany. Tylko od 1951 r. wzrost temperatury w tym sezonie szacowany jest na 2,38°C.
OPADY
Obszarowo uśredniona suma opadu atmosferycznego wiosną 2022 r. wyniosła w Polsce zaledwie 86 mm i była aż o 51,7 mm mniejsza od normy dla tego sezonu, określonej na podstawie pomiarów w latach 1991-2020. Według klasyfikacji Kaczorowskiej minioną wiosnę należy zaliczyć do sezonów bardzo suchych (opady stanowiły 63,2 proc. normy dla tego sezonu).
Według klasyfikacji rangowej średniej obszarowej sumy opadów, obejmującej okres od 1951 r., wiosna 2022 r. plasuje się na 70. pozycji (seria liczy sobie 72 lata!). Najbardziej zasobny w opady była wiosna 2010 r. (ze średnią sumą 210,8 mm), najmniej – w 1953 r. (83,1 mm). Tegoroczna wiosna był najmniej zasobnym w opady sezonem wiosennym w XXI wieku!
Rozkład przestrzenny sumy opadów wiosną 2022 r. był silnie zróżnicowany. Najwyższe sumy odnotowano w Tatrach i szczytowych partiach Sudetów (ponad 250 mm). Z kolei najniższe sumy, poniżej 50 mm, wystąpiły w rejonie Gdańska i delty Wisły (40 proc. normy wieloletniej). W stosunku do normy wieloletniej (1991-2020) opady wiosną 2022 r. zawierały się między 30 a 80 proc. normy na większości obszaru kraju, jedynie w północno-wschodniej Polsce dochodziły do 100 proc.
Utrzymująca się od szeregu lat, słaba tendencja wzrostu wysokości opadów wiosną była kontynuowana, przy czym w ostatnich 25 latach zarejestrowano znaczący ich spadek (wyraźna tendencja spadkowa wysokości opadów wiosną trwa od drugiej połowy lat 90. XX wieku). Zmiany wysokości opadów, w okresie od 1951 roku w stosunku do normy dla okresu 1951-1980, wynoszą niespełna 5%.
Suma opadów atmosferycznych w okresie styczeń-maj zawierała się między 130 a 470 mm (te skrajnie wysokie wartości sumy opadów wystąpiły jedynie w najwyżej położonych regionach Polski). Przestrzenne zróżnicowanie wysokości opadów jest silne, zarówno w skali krain klimatycznych, jak również jednostek administracyjnych (województwa, powiaty). Parowanie potencjalne w tym czasie wyniosło od 70 do 290 mm. Najwyższe wartości parowania (powyżej 250 mm) wystąpiły na znacznym obszarze Wielkopolski, Ziemi Lubuskiej, na obszarze Dolnego Śląska i znacznej części Górnego Śląska, w Kotlinie Sandomierskiej i na Roztoczu.
Klimatyczny Bilans Wodny w okresie styczeń-maj jest niestety dla większości kraju silnie ujemny (poza obszarem Sudetów i Karpat, choć i tutaj na terenach niżej położonych parowanie przeważa nad opadami). Bilans jest bliski równowagi we wschodniej części Pomorza i Wybrzeża (z wyłączeniem obszaru delty Wisły) oraz na wielu obszarach północno-wschodniej Polski. Z kolei tam, gdzie parowanie potencjalne przekraczało 250 mm, utrata wilgoci z powierzchni jest znaczna, zawiera się między 100 a 150 mm.
USŁONECZNIENIE
Jeżeli chodzi o usłonecznienie podczas wiosny 2022, względem okresu referencyjnego 1991-2020 to jego anomalia w całym kraju była dodatnia. Najwięcej pogodnych godzin zyskali mieszkańcy Zielonej Góry – ponad 200, a najmniej Suwałk, Mławy, Poznania, Wielunia oraz częściowo regionów południowo-wschodniej Polski – poniżej 50. W głębi kraju wielkość usłonecznienia wahała się wiosną 2022 w granicach 100-150 godzin.
I na koniec kilka zdań o Europie i świecie. Wiosna 2022 ogółem Europie była chłodniejsza w stosunku do normy wieloletniej 1991-2020 – podał serwis klimatyczny Unii Europejskiej, C3S. Występowały jednak duże różnice regionalne, przy czym w części Europy Zachodniej temperatury były znacznie powyżej średniej, a w części środkowej i wschodniej – poniżej średniej.
