Atrakcje astronomiczne na niebie we wrześniu 2021 roku.

Wrzesień w kalendarzu, zatem z każdym dniem jest coraz bliżej do równonocy jesiennej, czyli momentu, po którym na półkuli północnej noce stają się dłuższe od dni. Dzięki temu obserwatorzy zjawisk astronomicznych będą mieć coraz lepsze i dłuższe warunki do obserwacji nocnego nieba. Wrzesień przyniesie kilka ciekawych zjawisk, jedyną przeszkodą w obserwacji może być pogoda, chociaż zapowiadana dominacja wyżów powinna raczej pomóc, a nie przeszkodzić w obserwacjach.

We wrześniu dzień  – podobnie jak to miało miejsce w sierpniu – bardzo szybko się skraca, średnio w tempie 3-5 minut na dobę. W dniu 1 września w Warszawie Słońce wzeszło o godz. 05:44, a zaszło o godz. 19:27. Natomiast w ostatnim dniu września wschód Słońca nastąpi dopiero o godz. 06:33, a zajdzie za horyzont już o godz. 18:19. Oznacza to, że w ciągu miesiąca dzień skróci się o 117 minut, czyli prawie 2 godziny.

Kolejność faz Księżyca we wrześniu przestawia się następująco: nów przypadnie w dniu 7 września o godz. 02:51, pierwsza kwadra będzie mieć miejsce w dniu 13 września o godz. 22:41, pełnia nastąpi w dniu 21 września o godz. 01:54, a ostatnią kwadrę będziemy mogli dostrzec w dniu 29 września o godz. 03:58.

Czas na obserwację planet. Merkury oraz Mars przez cały wrzesień pozostaną dla nas niewidoczne, ponieważ znajdują się zbyt blisko Słońca. Mamy również bardzo kiepskie warunki do prowadzenia obserwacji planety Wenus. Około pół godziny po zachodzie Słońca, jeszcze w drugim tygodniu września, planeta będzie widoczna nisko, około 6 stopni nad południowo-zachodnim horyzontem, ale po 25. września wysokość ta zmniejszy się do 3 stopni.

W sierpniu mieliśmy idealne warunki do obserwacji tzw. Gazowych Gigantów – Jowisza i Saturna. Obie planety są już co prawda po opozycji, ale w sierpniu będą widoczne praktycznie przez całą noc. Jowisza znajdziemy w gwiazdozbiorze Koziorożca, który na początku miesiąca wschodzi około godz. 20:00, a pod koniec miesiąca około godz. 22:00.

Planeta nawet w momencie górowania nie osiąga satysfakcjonującej wysokości, ale jasność i wielkość tej planety pozwoli nam na podziwianie szczegółów (m.in. Wielkiej Czerwonej Plamy oraz niektórych księżyców Jowisza). Oczywiście przy obserwacji należy się wspomagać sprzętem.

W gwiazdozbiorze Koziorożca, 15 stopni na zachód od Jowisza, znajduje się Saturn. W związku z tym, że wschodzi wcześniej niż największa planeta Układu Słonecznego, inna jest również godzina momentu górowania – przesuwa się z godz. 22:30 na początku września do godz. 20:45 pod koniec miesiąca.

Tymczasem planeta Uran zbliża się do opozycji, która nastąpi w listopadzie, dlatego z tygodnia na tydzień warunki do jej obserwacji ulegają poprawie. Planeta świeci przez większość nocy w gwiazdozbiorze Barana, ale jest zbyt mała, by można było ją zobaczyć przy pomocą „gołego oka”. Z kolei planeta Neptun osiągnie opozycję w dniu 14 września, a to oznacza, że miesiąc ten jest najlepszy do obserwacji najodleglejszej planety Układu Słonecznego.

We wrześniu będzie też można zaobserwować kilka koniunkcji Księżyca z planetami, ale będą zachodziły stosunkowo daleko od siebie, aby można było je uwiecznić na jednym zdjęciu. Już 9 września w godzinach wieczornych oświetlony cienki sierp Księżyca spotka się w odległości ok. 6,5 stopnia od Wenus. Kolejnego wieczora dystans ten wzrośnie do 8 stopni.

Natomiast w dniu 16 września, tym razem w godzinach wieczornych, będziemy mogli podziwiać spotkanie Srebrnego Globu z Saturnem, a dwa dni później nastąpi koniunkcja Księżyca z Jowiszem. Jednak w oby tych przypadkach odległość będzie spora – odpowiednio 7 i 8 stopni.