TRZECI KLIMATYCZNY BILANS WODNY 2019
(od 11 kwietnia do 10 czerwca 2019 roku)
Bardzo ciepły czerwiec, a często też gorący i upalny przy małych sumach opadów to przepis na pogłębiającą się posuchę. Lokalne, miejscami bardzo silne opady nawalne, poprawiają sytuację wodną na małym obszarze, ale też przyczyniają się do sporych zniszczeń.
W trzecim okresie raportowania, tj. od 11 kwietnia do 10 czerwca 2019 roku, średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie której dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -35 mm. W obecnym sześciodekadowym okresie wartość KBW uległa zmniejszeniu o 14 mm w stosunku do poprzedniego okresu (1 IV-31 V).
Największy deficyt wody od -100 mm do -159 mm w prezentowanym sześciodekadowym okresie wystąpił w północnej części kraju. Przy czym na Nizinie Wielkopolskiej, Pojezierzu Wielkopolskim, Pobrzeżu Słowińskim, w północnej części Pojezierza Mazurskiego oraz na Nizinie Podlaskiej notowano niedobór wody od 120 do 159 mm. W południowej części kraju notowano wielkości KBW poniżej 100 mm, a na krańcach tego obszaru notowano nawet dodatnie wielkości KBW.
Susza rolnicza występuje na terenie województw:
- Zachodniopomorskiego,
- Pomorskiego,
- Łódzkiego,
- Podlaskiego,
- Lubuskiego,
- Warmińsko-mazurskiego,
- Mazowieckiego,
- Wielkopolskiego,
- Kujawsko-pomorskiego
Susza notowana jest w uprawach:
- Zbóż jarych,
- Zbóż ozimych,
- Truskawek,
- Krzewów owocowych
W trzecim okresie raportowania od 11 kwietnia do 10 czerwca 2019 r. największe zagrożenie suszą rolniczą występowało wśród upraw zbóż jarych. Suszę w tych uprawach odnotowano w 389 gminach Polski (15,7% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpił wzrost o 244 gminy z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 9 województwach na powierzchni 4,33% gruntów ornych.
W tym okresie suszę rolniczą odnotowano również w uprawach zbóż ozimych. Wystąpiła w 209 gminach Polski (8,44% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpił wzrost o 148 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 8 województwach na powierzchni 2,02% gruntów ornych.
Susza rolnicza wystąpiła także w uprawach truskawek. Odnotowano ją w tych uprawach w 105 gminach Polski (4,24% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zwiększenie liczby gmin z wystąpieniem suszy o 85. Odnotowano ją w 6 województwach na powierzchni 0,78% gruntów ornych. W tym okresie suszę rolniczą odnotowano również w uprawach krzewów owocowych Wystąpiła w 48 gminach Polski (1,94% gmin kraju). Odnotowano ją w 4 województwach na powierzchni 0,39% gruntów ornych.
Stwierdzamy na dużym obszarze środkowej i północnej Polski wzrost niedoborów wody dla roślin uprawnych wynoszące od -100 do -159 mm. Na terenach objętych największym deficytem wody, powodującym obniżenie plonów przynajmniej o 20% w skali gminy w stosunku do plonów uzyskanych w średnich wieloletnich warunkach pogodowych wystąpiły straty tej wielkości w uprawach zbóż jarych i ozimych oraz truskawek.
W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zwiększenie zagrożenia suszą o uprawy krzewów owocowych. Stwierdzamy również że nastąpił wzrost liczby województw objętych suszą, w poprzednim raporcie notowano ich 8 a w obecnym liczba ta wzrosła do 9. Natomiast na południu kraju zasoby wodne są w dalszym ciągu bardzo duże, powodujące wystąpienie nadmiaru wody dla roślin uprawnych.
CZWARTY KLIMATYCZNY BILANS WODNY 2019
(od 21 kwietnia do 20 czerwca 2019 roku)
W czwartym okresie raportowania tj. od 21 kwietnia do 20 czerwca 2019 roku, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na obszarze Polski. Średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie której dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -36 mm. W obecnym sześciodekadowym okresie wartość KBW uległa zmniejszeniu o 1 mm w stosunku do poprzedniego okresu (11 IV-10 VI).
Największy deficyt wody od -170 mm do -209 mm w prezentowanym sześciodekadowym okresie wystąpił na obszarze Pojezierza Lubuskiego. Duży deficyt wody wynoszący od -120 do -170 mm notowano na terenie zachodniej części Pojezierza Wielkopolskiego, na Nizinie Wielkopolskiej, Śląskiej, Podlaskiej, w południowej części Niziny Mazowieckiej, na Polesiu Lubelskim oraz we wschodniej części Pobrzeża Słowińskiego. Na dużym obszarze kraju niedobór wody wynosił od -60 do -119 mm. Natomiast na południu Polski oraz na Pojezierzu Mazurskim notowano wartości KBW od -59 mm po wartości dodatnie.
Susza rolnicza występuje na terenie województw:
- Lubuskiego,
- Wielkopolskiego,
- Łódzkiego
- Podlaskiego,
- Mazowieckiego
- Zachodniopomorskiego,
- Dolnośląskiego,
- Lubelskiego,
- Pomorskiego,
- Kujawsko-pomorskiego.
Susza notowana jest w uprawach:
- Zbóż jarych,
- Zbóż ozimych,
- Krzewów owocowych
- Truskawek,
- Rzepaku i rzepiku,
- Roślin strączkowych
- Kukurydzy na ziarno,
- Kukurydzy na kiszonkę
- Drzew owocowych,
- Warzyw gruntowych,
- Tytoniu.
W czwartym okresie raportowania od 21 kwietnia do 20 czerwca 2019 r. największe zagrożenie suszą rolniczą występowało wśród upraw zbóż jarych. Suszę w tych uprawach odnotowano w 549 gminach Polski (22,16% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpił wzrost o 160 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 10 województwach na powierzchni 9,43% gruntów ornych.
W tym okresie suszę rolniczą odnotowano również w uprawach zbóż ozimych. Wystąpiła w 322 gminach Polski (13,0% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpił wzrost o 113 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 8 województwach na powierzchni 4,52% gruntów ornych.
W tym okresie suszę rolniczą odnotowano również w uprawach krzewów owocowych. Wystąpiła w 271 gminach Polski (10,94% gmin kraju). Odnotowano ją w 8 województwach na powierzchni 4,19% gruntów ornych. W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpił wzrost o 223 gminy z wystąpieniem suszy.
Susza rolnicza wystąpiła także w uprawach truskawek. Odnotowano ją w 198 gminach Polski (7,99% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zwiększenie liczby gmin z wystąpieniem suszy o 93. Odnotowano ją w 8 województwach na powierzchni 3,07% gruntów ornych. W tym okresie sześciodekadowym odnotowano wystąpienie suszy rolniczej także w uprawach rzepaki i rzepiku. Odnotowano ją w 158 gminach Polski (6,38% gmin kraju). Odnotowano ją w 8 województwach na powierzchni 2,43% gruntów ornych.
Susza rolnicza została odnotowana także w uprawach roślin strączkowych. Odnotowano ją w tych uprawach w 103 gminach Polski (4,16% gmin kraju). Odnotowano ją w 7 województwach na powierzchni 1,76% gruntów ornych. Susza rolnicza została odnotowana także w uprawach kukurydzy na ziarno. Odnotowano ją w tych uprawach w 70 gminach Polski (2,83% gmin kraju). Odnotowano ją w 4 województwach na powierzchni 1,14% gruntów ornych. Susza rolnicza została odnotowana także w uprawach kukurydzy na kiszonkę. Odnotowano ją w 70 gminach Polski (2,83% gmin kraju). Odnotowano ją w 4 województwach na powierzchni 1,14% gruntów ornych.
Susza rolnicza odnotowano również w uprawach drzew owocowych. Wystąpiła w tych uprawach w 54 gminach Polski (2,18% gmin kraju). Odnotowano ją w 3 województwach na powierzchni 0,79% gruntów ornych. Susza rolnicza odnotowano również w uprawach warzyw gruntowych. Wystąpiła w tych uprawach w 39 gminach Polski (1,57 % gmin kraju). Odnotowano ją w 3 województwach na powierzchni 0,45% gruntów ornych. Susza rolnicza odnotowano również w uprawach tytoniu. Wystąpiła w 39 gminach Polski (1,57 % gmin kraju). Odnotowano ją w 3 województwach na powierzchni 0,58% gruntów ornych.
W obecnym sześciodekadowym okresie szczególnie duży niedobór wody wystąpił w szerokim pasie Polski środkowej oraz w mniejszym stopniu w północno-wschodnich rejonach kraju. W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpił wzrost liczby województw objętych suszą rolniczą. Obecnie tych województw jest 10, w poprzednim okresie było ich 9. Suszą objętych jest 11 gatunków i grup upraw. Natomiast w dalszym ciągu na południu kraju notowany jest nadmiar wody dla roślin uprawnych.
Dyrektor: Prof. dr hab. Wiesław Aleksander Oleszek
Opracowali: dr hab. Andrzej Doroszewski, prof. nadzw., dr hab. Rafał Pudełko, dr Katarzyna Żyłowska, dr Jan Jadczyszyn, mgr Piotr Koza, mgr Elżbieta Wróblewska, mgr Agata Nowak
